Een acute beroerte wordt ook wel een cerebrovasculair accident genoemd, maar dat is niet de term die de voorkeur geniet van de meeste beroerte-neurologen. Een beroerte is GEEN ongeluk. De betere en meer betekenisvolle term is “herseninfarct”, vergelijkbaar in betekenis met “hartinfarct”. Een acute beroerte wordt gedefinieerd als het acuut optreden van focale neurologische bevindingen in een vasculair gebied ten gevolge van een onderliggende cerebrovasculaire aandoening. In de Verenigde Staten zijn er elk jaar 800.000 nieuwe beroertes. Elke 40 seconden is er een nieuwe beroerte. Een beroerte is de vijfde doodsoorzaak en de eerste oorzaak van invaliditeit. Er zijn twee hoofdtypen beroerten. Het meest voorkomende type is een ischemische beroerte, veroorzaakt door onderbreking van de bloedtoevoer naar een bepaald deel van de hersenen. Ischemische beroerten maken 85% van alle acute beroerten uit. 15% van de acute beroerten zijn hemorragische beroerten, die worden veroorzaakt door het barsten van een bloedvat, d.w.z. een acute bloeding. Er zijn twee hoofdtypes van hemorragische beroerten, intracerebrale hemorragie (ICH) en subarachnoïdale hemorragie, die ongeveer 5% van alle beroerten uitmaakt.

Volgens de TOAST-classificatie zijn er vier hoofdtypen ischemische beroerten. Dit zijn atherosclerose van grote vaten, aandoeningen van kleine vaten (lacunaire infarcten), cardio-embolische beroerten en cryptogene beroerten. Elk van deze heeft verschillende oorzaken en pathofysiologie. Ongeacht het type beroerte, is het belangrijk te weten dat met elke minuut van onbehandelde ischemische beroerte met grote bloedvaten, bijna twee miljoen neuronen sterven. Dit is het belangrijkste “tijd is hersenen”-concept bij het begrijpen van een acute beroerte en de behandeling ervan.

Er zijn talrijke oorzaken van beroerte, zoals langdurige hypertensie, aderverkalking, en emboli die zich in het hart hebben gevormd als gevolg van atriumfibrillatie of reumatische hartziekte. Bij jongere patiënten kan de lijst van mogelijke oorzaken worden uitgebreid met stollingsstoornissen, cervicale arteriële dissectie, en verschillende vormen van vasculitis. Bij een mogelijke presentatie van een beroerte moet een nauwkeurige anamnese en lichamelijk onderzoek worden uitgevoerd naast spoedeisende neurologische beeldvorming alvorens enige vorm van behandeling toe te passen. Met een vroege, gerichte behandeling op basis van de etiologie van de beroerte, revalidatieprogramma’s, en veranderingen in levensstijl op lange termijn, kan men zijn/haar kansen op een betekenisvol herstel maximaliseren.