Wat is bekkenontstekingsziekte?

Bekkenontstekingsziekte (PID) is een veel voorkomende infectie die de baarmoeder (uterus), eierstokken en eileiders aantast. Gelukkig is het gemakkelijk te behandelen met antibiotica (NHS 2015). Maar het is belangrijk om PID te laten diagnosticeren. Als het onbehandeld blijft, kan het littekenvorming en schade aan de eileiders en andere nabijgelegen weefsels veroorzaken, wat kan leiden tot vruchtbaarheidsproblemen (NHS 2015, Newson 2014).

Wat zijn de symptomen van PID?

Het kan zijn dat u geen symptomen van PID heeft, of dat u alleen milde symptomen van ongemak heeft. Let op:

• pijn in uw buik of bekken (meestal aan beide kanten)
• pijn diep in uw bekken als u vrijt
• ongewone vaginale bloedingen, zoals hevige bloedingen, bloeding na seks of spotting tussen menstruaties
• gele, groene of stinkende vaginale afscheiding
  (Newson 2014, NICE 2015)

Hoe langer PID onbehandeld blijft, hoe groter de kans dat het gevolgen heeft voor uw gezondheid op de lange termijn. Dus als u de bovenstaande symptomen ervaart, ga dan zo snel mogelijk naar uw huisarts (NHS 2015).
Een ernstige PID-infectie kan leiden tot pijn, koorts, misselijkheid en braken, die progressief erger kunnen worden (NHS 2015, Soper en Sims 2015).
Als u deze ernstiger symptomen ontwikkelt, zoek dan onmiddellijk medisch advies (NHS 2015) . Mogelijk moet u worden opgenomen in het ziekenhuis voor behandeling (Newson 2014).

Heeft het hebben van PID invloed op mijn vruchtbaarheid?

Hoe eerder u zich laat behandelen voor PID, hoe kleiner het risico dat het vruchtbaarheidsproblemen veroorzaakt (BASHH 2011). De meeste vrouwen die voor PID worden behandeld, hebben in de toekomst geen problemen om zwanger te worden of een zwangerschap te dragen (Harding 2018).
Als u echter ernstige PID heeft of uw PID onbehandeld blijft, kan het uw eileiders beschadigen en uw vruchtbaarheid beïnvloeden (BASHH 2011, NICE 2015). Met name herhaalde episodes van PID kunnen uw risico op vruchtbaarheidsproblemen verhogen (Newson 2014).
Geschat wordt dat een op de 10 vrouwen met PID vruchtbaarheidsproblemen heeft (CDC 2017, NHS Choices 2015). Helaas kan schade aan de eileiders als gevolg van PID ook het risico op een buitenbaarmoederlijke zwangerschap (waarbij de bevruchte eicel buiten de baarmoeder implanteert) vergroten (BASH 2011, NICE 2015).
Dit klinkt misschien eng, maar probeer te onthouden dat de meeste vrouwen met PID in staat zijn om zonder problemen zwanger te worden (NHS 2015).

Wat veroorzaakt PID?

PID wordt bijna altijd veroorzaakt door bacteriën, meestal afkomstig van een seksueel overdraagbare infectie (soa) (NICE 2015). De infectie verspreidt zich via de baarmoederhals omhoog om de rest van de baarmoeder, en de eileiders en eierstokken te infecteren (BASH 2011, Soper en Sims 2015).

Chlamydia en gonorroe zijn de soa’s die het meest in verband worden gebracht met PID (BASHH 2011, NICE 2015). Tot drie op de 10 vrouwen die chlamydia hebben, en tot vijf op de 10 die gonorroe hebben, ontwikkelen later PID (NICE 2015). Het is dus belangrijk om je te laten controleren en behandelen voor deze soa’s als je denkt dat je risico loopt.
Je kans op het ontwikkelen van PID neemt toe als je:

• seks hebt zonder condoom (Newson 2014, NHS 2015)
• jonger bent dan 25 (NHS 2015, NICE 2015), omdat chlamydia veel voorkomt bij jongeren (Newson 2014)
• voor het eerst seks hebt gehad op jonge leeftijd (NICE 2015)
• een nieuwe seksuele partner hebt (Newson 2014, NICE 2015)
• meerdere seksuele partners hebben (Newson 2014, NICE 2015)
• een voorgeschiedenis van soa’s hebben, of uw partner heeft dat (NICE 2015)

In zeldzame gevallen kunnen bepaalde medische ingrepen ook uw risico op PID verhogen. Uw risico kan hoger zijn als u een abortus hebt ondergaan, een intra-uterien apparaat (IUD), een bepaald type röntgenfoto van uw voortplantingsstelsel (hysterosalpingogram), of behandelingen voor geassisteerde conceptie (NICE 2015). Dit komt omdat deze procedures allemaal een klein risico met zich meebrengen dat bacteriën door je baarmoederhals kunnen komen, waardoor een infectie ontstaat (Mayo Clinic 2018a).

Hoe wordt PID gediagnosticeerd?

Er is niet één test voor PID. In plaats daarvan, als je huisarts denkt dat je PID zou kunnen hebben, zal ze je vragen naar je symptomen, en je een lichamelijk onderzoek aanbieden (NICE 2015). Ze zal waarschijnlijk je buik willen voelen, evenals de binnenkant van je vagina, om te controleren op tekenen van PID (Mayo Clinic 2018b). Een bekkenonderzoek kan ongemakkelijk zijn, vooral als je inderdaad PID hebt (Mayo Clinic 2018a), maar het zou binnen een paar minuten voorbij moeten zijn (Mayo Clinic 2018b).
Je arts zal ook aanbieden om swabs van je vagina en baarmoederhals te nemen, om te kijken naar mogelijke soa’s zoals chlamydia en gonorroe. Als u een van deze heeft, verhoogt dit de kans dat uw symptomen verband houden met PID (Newson 2014). Mogelijk krijgt u ook enkele bloedonderzoeken aangeboden (BASHH 2011, NICE 2015 ).
Uw huisarts kan voorstellen om u voor deze onderzoeken en tests door te verwijzen naar een kliniek voor seksuele gezondheid, omdat zij een meer uitgebreide service kunnen bieden (Newson 2014). U kunt uw lokale kliniek voor seksuele gezondheid vinden met behulp van de website van de Family Planning Association.
Als deze tests geen duidelijke diagnose opleveren, kunt u worden doorverwezen naar een specialist in een ziekenhuis voor verdere tests (Newson 2014). Deze kunnen bestaan uit:

• een magnetic resonance imaging (MRI)-scan (NICE 2015)
• een echografie, waarbij een sonde voorzichtig in uw vagina wordt ingebracht (NICE 2015, RCOG 2016)
• het nemen van een monster van het weefsel van de bekleding van uw baarmoeder voor onderzoek (een biopsie) (NICE 2015)
• een kijkoperatie waarbij een piepkleine camera via een heel klein sneetje in uw buik wordt ingebracht, terwijl u onder algehele narcose slaapt (laparoscopie)
  (NICE 2015, RCOG 2016)

Hoe wordt PID behandeld?

Als het vroeg genoeg wordt ontdekt, kan PID worden behandeld met een eenvoudige antibioticakuur (NHS 2015). Uw arts zal u waarschijnlijk ook pijnstillers aanraden om eventuele ongemakken te verlichten (BASHH 2011, NICE 2015).
Als uw arts niet helemaal zeker weet of u PID hebt, zal ze u waarschijnlijk toch antibiotica aanbieden, voor de zekerheid. Zelfs een kleine vertraging in de behandeling kan schade aan je eileiders en eierstokken riskeren, en je gezondheid op de lange termijn (BASHH 2011, NICE 2015). Jij en je partner zullen allebei antibiotica moeten nemen, om ervoor te zorgen dat hij je niet opnieuw infecteert (BASHH 2011, NICE 2015).
Je arts moet een combinatie van twee of drie verschillende antibiotica voorschrijven, om ervoor te zorgen dat alle bacteriële infecties die je PID zouden kunnen hebben veroorzaakt, worden behandeld (BASHH 2011). Zorg ervoor dat u uw antibioticakuur voltooit, omdat dit uw risico op complicaties op de lange termijn vermindert (NICE 2015).
Om herinfectie te voorkomen, moet u geen seks hebben, inclusief orale en anale seks, totdat u en uw partner de kuur hebben voltooid (BASHH 2011, NICE 2015). Als u dat wel doet, zorg er dan voor dat u een condoom gebruikt (NICE 2015).
Uw arts kan u binnen een paar dagen na het starten van de antibiotica weer willen zien, om te controleren of de behandeling werkt. Waarschijnlijk krijgt u een paar weken daarna nog een controle aangeboden om te bevestigen dat de infectie is verdwenen (BASHH 2011, NICE 2015).
Als u een ernstige infectie hebt, moet u worden opgenomen in het ziekenhuis. U moet mogelijk ook in het ziekenhuis worden opgenomen als artsen niet zeker weten wat de oorzaak van uw klachten is, als u zwanger bent of als u niet beter wordt na het innemen van orale antibiotica (NICE 2015, RCOG 2016).
Als u in het ziekenhuis wordt opgenomen, krijgt u antibiotica toegediend via een infuus in uw arm (intraveneuze antibiotica). Meestal moet u de behandeling minstens 24 uur voortzetten nadat uw klachten zijn verbeterd, en daarna ook een antibioticakuur met tabletten nemen (BASHH 2011, NICE 2015).

Als de infectie extreem ernstig is, kan deze leiden tot een abces in uw eierstokken of eileider (RCOG 2016). Als dit gebeurt, zal uw arts een kleine operatie aanraden om het vocht af te voeren (NICE 2015, RCOG 2016). Ze zal uw opties met u bespreken en u helpen de beste behandeling voor u te kiezen.

Ik heb PID gehad. Welke vruchtbaarheidsbehandelingen kan ik krijgen?

Als u moeite hebt om zwanger te worden na het hebben van PID, zal uw huisarts u doorverwijzen naar een vruchtbaarheidsspecialist, die u een klein chirurgisch onderzoek kan aanbieden dat een “lap and dye”-test wordt genoemd (afkorting van laparoscopie en kleurstof) (NCCWCH 2013).
U krijgt een algehele narcose, zodat u tijdens de procedure in slaap bent. Uw arts maakt een kleine snede net onder uw navel, om een kleine telescoop in te brengen. Door een gekleurde kleurstof in uw eileiders te spuiten, kan zij controleren op verstoppingen en andere problemen (NCCWCH 2013).
Als er een probleem wordt gevonden, zijn er twee behandelingsopties:

• operatie aan de eileiders om eventuele schade te herstellen of uw eileiders te deblokkeren
• in-vitrofertilisatie (IVF)-behandeling
  (NCCWCH 2013)

De kans op succes bij elke behandeling hangt af van uw situatie. Uw vruchtbaarheidsspecialist zoekt samen met u naar de beste optie voor u.
Als u kiest voor een eileideroperatie, hebt u ongeveer een kans van één op vier om binnen ongeveer een jaar zwanger te worden. De meeste vrouwen worden tussen de 12 en 14 maanden na de ingreep zwanger. Als uw PID mild was, kunt u nog eerder zwanger worden (NCCWCH 2013).
Het is nog steeds mogelijk om na deze tijd zwanger te worden (NCCWCH 2013). Als u echter 12 tot 18 maanden na de operatie nog niet zwanger bent geworden, kan uw vruchtbaarheidsspecialist voorstellen dat u ook IVF probeert (NCCWCH 2013).
Als je problemen hebt met zwanger worden vanwege PID, krijg dan steun in onze vriendelijke communitygroep voor paren die te maken hebben met onvruchtbaarheid, of kom meer te weten over wat er allemaal komt kijken bij een IVF-behandeling.