In toenemende mate bedreigd door menselijke ontwikkeling

Wat dit logge Afrikaanse rund mist aan stijl, maakt hij goed met zijn substantie. De Afrikaanse buffel, niet te verwarren met de Amerikaanse bizon, is een dier dat zich aan een grote verscheidenheid van habitats kan aanpassen, tot 37 mijl per uur kan rennen en letterlijk niet kan worden getemd. Tijdens hun levensduur van ongeveer twee decennia blijven ze rondhangen in kuddes die “stemmen”, terwijl ze grazen op land dat steeds meer bedreigd wordt door menselijke ontwikkeling.

Buffalo top feiten

• Geen zachtaardige reus: De wispelturige aard van de buffel en zijn topsnelheid van ongeveer 35 mijl per uur leiden elk jaar tot talrijke verwondingen en sterfgevallen, waardoor hij de bijnaam “zwarte dood” heeft gekregen. Lees hier meer over de sterkste dieren ter wereld.

• Wie is de baas? De basis van de unieke, gebogen hoorns van de mannelijke buffel komen samen op de top van zijn kop en vormen een soort helm die “baas” wordt genoemd.”

• Herdmentaliteit: Buffelkuddes gebruiken een soort “stemming” om te beslissen in welke richting ze verder trekken!

• Verre familie: Hoewel ze allemaal tot de familie bovinae behoren, komen “buffels” alleen uit Afrika en moeten niet worden verward met de Amerikaanse bizon of water “buffels!”

Wetenschappelijke naam van de buffel

De wetenschappelijke naam voor de Afrikaanse buffel is Syncerous Caffer. “Syncerous’ is Grieks en betekent ‘samen aan de top’, een verwijzing naar de grote hoornvoeten van de mannetjesbuffel, die aan de bovenkant van de kop aan elkaar vastzitten. “Caffer” komt van het Latijnse “Land van de Kaffirs”, een verwijzing naar heel Afrika.

Uiterlijk en gedrag van buffels

Alle Afrikaanse buffels zijn grote en op runderen lijkende dieren, hoewel ze genetisch niet nauw verwant zijn aan runderen. De mannetjes wegen gemiddeld 1.600 pond als volwassene, ongeveer zo groot als een vierwieler! Ze zijn ook ongeveer 1 meter hoog bij de schouders en kunnen tot 2 meter lang worden van neus tot staart. Ondanks hun grootte kan een buffel die zich oplaadt wel 37 mijl per uur halen.
Afrikaanse buffels hebben ook een vreselijke reputatie als nukkig. De schattingen lopen uiteen, maar dodelijke aanvallen door cape buffels hebben ze de bijnaam “zwarte dood” opgeleverd. In een berucht geval werd een ervaren Zuid-Afrikaanse jachtgids gedood door een buffel – een lid van dezelfde kudde als een buffel die de gids net zelf had geschoten. Om deze reden hebben trofeejagers de Afrikaanse buffel in de top vijf van de gevaarlijkste (en daarom meest gewaardeerde) dieren om op te jagen gezet.
Ondanks deze reputatie is uit onderzoek ook gebleken dat kuddes Afrikaanse buffels enigszins democratisch en altruïstisch zijn. Kuddebewegingen, bijvoorbeeld, ondergaan een soort “stemming” waarbij vrouwtjes gaan liggen in de richting waarin ze willen bewegen, waarbij de meest populaire richting de volgende wordt die de kudde beweegt. Kuddes spannen ook samen om kalveren te beschermen tegen aanvallen. Ze kijken zelfs uit naar andere volwassenen in de kudde.
Afrikaanse buffels zijn er in vier variëteiten. Deze omvatten de cape-, de Westafrikaanse savanne-, de Centraalafrikaanse savanne- en de bosbuffel, en onderscheiden zich vooral door hun hoornvorm en relatieve grootte. De meest voorkomende zijn de Kaapse buffels, die een donkerbruine vacht hebben met een korte, grove vacht en grote, kenmerkende hoorns die naar beneden krullen en dan weer omhoog, zoals bij een ram. Savannebuffels zijn vergelijkbaar met de Kaapse buffels, maar met iets kortere hoorns en een brede waaier aan bontstijlen, variërend van lichtbruin tot virtueel zwart. Bosbuffels zijn over het algemeen kleiner dan de anderen, met een lichter bruine (of zelfs roodachtige) vacht en kortere hoorns. Jonge savannebuffels hebben soms ook een lichtbruine vacht, maar de meeste bosbuffels behouden hun vacht tot ze volwassen zijn.
Buffels zijn dieren die samenkomen in grote kuddes, waarbij elke kudde tussen de 50 en 500 leden telt. Soms sluiten kuddes zich aaneen tot tijdelijke superkuddes met duizenden leden, om te voorkomen dat leeuwen en andere roofdieren gemakkelijk afzonderlijke leden kunnen aanvallen. Een kudde bestaat meestal uit vrouwtjes en hun kalveren.
Mannetjes vormen periodiek “vrijgezellengroepen”, kleinere kuddes van alleen volwassen mannetjes. Zelfs deze kuddes splitsen zich echter in jongere mannetjes en oudere mannetjes. De oudste mannetjes geven de voorkeur aan eenzaamheid.

Relatie tot andere “buffels”

Ondanks vergelijkbare namen zijn Afrikaanse buffels niet hetzelfde als “buffels” in andere delen van de wereld. Daartoe behoren de waterbuffel in Azië en de Amerikaanse bizon, die vaak “buffel” wordt genoemd. Je hoeft maar goed te kijken om te zien hoeveel verschillend bizons zijn van buffels-Amerikaanse bizons hebben kleinere, anders gevormde hoorns, een dikkere vacht (vaak met een “baard!”), een bult bij de schouders en een heel andere hoofdvorm.
Waterbuffels, ondertussen, delen een aantal andere kenmerken, maar hebben een aantal grote verschillen. In tegenstelling tot hun Afrikaanse neven, zijn waterbuffels grotendeels gedomesticeerd. Dit betekent dat zij, vooral in China en India, op dezelfde manier worden gebruikt als koeien en ossen in andere delen van de wereld. Hoewel Afrikaanse buffels soms worden bejaagd voor het vlees, heeft hun onvoorspelbare houding verhinderd dat ze ooit werden getemd. Bijna alle waterbuffels in de wereld zijn getemd, en vrijwel alle Afrikaanse buffels zijn wild.

Habitat van de buffel

Afrikaanse buffels kunnen bijna overal overleven waar water is. Dit omvat moerassen, semi-aride kreupelland en bossen. Ze leven op het hele Afrikaanse continent, vooral in Centraal en Zuidelijk Afrika. Landen als Sierra Leone, Ghana, Kameroen, Kenia, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Zuid-Afrika, Botswana en nog veel meer.

Buffeldieet

Ondanks hun soms gewelddadige aard eten buffels geen vlees. Net als veel andere dieren met hoeven, grazen ze in hun vrije tijd van de planten. Hoewel ze slechts een verre evolutionaire band hebben met koeien en andere runderen, kauwen buffels net als koeien op kauwbotten. Dat betekent dat ze gras van vroeger uitspugen om het opnieuw te kauwen en er meer voedingsstoffen uit te halen.
In tegenstelling tot andere grazende dieren grazen Afrikaanse buffels vooral ’s nachts. Dit lijkt gedeeltelijk te komen doordat buffels het moeilijk hebben om hun lichaamstemperatuur te reguleren.

Buffelpredatoren en bedreigingen

Hoewel buffels in het wild met een aantal roofdieren te maken hebben, zijn hun grootste bedreigingen de mens en voedselbronnen. Buffels brengen het grootste deel van hun dag grazend door, waardoor ze tijdens droogteperioden honger kunnen lijden. Ondertussen betekent hun gewaardeerde status bij jagers dat er geen tekort is aan safari’s op groot wild die zich op hen richten. De natuurlijke jagers van Afrika – met name leeuwen en groepen wilde honden – vormen een voortdurende bedreiging voor buffels die van de kudde worden gescheiden.
De grootste bedreiging voor Afrikaanse buffels is echter onverantwoorde menselijke ontwikkeling. Ontwikkeling, zoals het uitsnijden van akkerland of het ontginnen van velden voor huisvesting en stadsuitbreiding, verkleint de leefgebieden van de buffel, waardoor het moeilijker wordt om voedsel te vinden. Aangezien buffels het grootste deel van de dag bezig zijn met eten, kan dit snel gevolgen hebben voor de populaties. Het kan ook mensen in gevaar brengen door buffels, omdat buffels gewassen vernielen, hekken omverwerpen en ziekten onder het vee verspreiden.

Buffels planten zich voort, krijgen baby’s en leven

De Afrikaanse buffel brengt ongeveer om de paar jaar een kalf ter wereld. Moeders blijven wel een heel jaar zwanger – langer dan mensen, zelfs! Na de geboorte blijft het kalf nog een jaar afhankelijk van de moeder. Hoewel mannelijke buffels geen directe rol in de opvoeding spelen, laten de kalveren een specifieke kreet horen die alle leden van de kudde te hulp roept.
Na de geboorte hebben de kalveren nog vier tot vijf jaar nodig om volwassen te worden. Nadat ze volwassen zijn, blijven de wijfjes meestal bij de kudde waar ze geboren zijn, terwijl de mannetjes naar een van de “vrijgezelle” kuddes vertrekken. De mannetjes vertrekken naar een van de “vrijgezelle” kuddes. De vrouwtjes krijgen meestal rond deze tijd nakomelingen.
In het wild worden buffels doorgaans 10-22 jaar oud, terwijl ze in gevangenschap bijna 30 jaar oud worden.

Buffelpopulatie

Buffels hebben in heel Afrika een gezonde populatie, maar hun aantal neemt af. In de afgelopen tien jaar heeft de International Union for the Conservation of Animals (IUCN) de status van de buffel veranderd van “Least Concern” in “Near Threatened”. Deze afname wordt toegeschreven aan landbouwpraktijken die hun weidegronden vernietigen, evenals bedreigingen door premiejagers en vleesstropers.

Bekijk alle 84 dieren die beginnen met B