Erin Martin, APRN, CNP

Het meemaken van een kind met een koortsaanval kan een zeer beangstigende ervaring zijn voor een ouder. Hoe meer je weet over dit relatief vaak voorkomende kinderverschijnsel, hoe beter je kunt reageren als en wanneer het zich voordoet, en hoe minder beangstigend het zal lijken.

Wat is een koortsaanval?

Een koortsaanval is een stuiptrekking die optreedt bij een kind dat tussen 6 maanden en 6 jaar oud is en een lichaamstemperatuur heeft van meer dan 100,4 graden. Kinderen van 12-18 maanden worden het vaakst getroffen. Ongeveer 2 tot 4 procent van de kinderen jonger dan 5 jaar krijgt een koortsaanval. Ze doen zich meestal voor op de eerste ziektedag en zijn soms de eerste aanwijzing dat een kind ziek is.

Koortsaanvallen kunnen “eenvoudig” of “complex” zijn.”

Tijdens een eenvoudige koortsaanval verliest het kind het bewustzijn en heeft het gewoonlijk ritmische stuiptrekkingen of stuiptrekkingen van de armen en benen; soms kunnen ze gewoon stijf aanvoelen. Deze duren meestal 1-2 minuten, maar kunnen tot 15 minuten duren. Na afloop kan het kind huilen, verward of slaperig zijn.

Complexe koortsaanvallen komen minder vaak voor. Net als eenvoudige koortsaanvallen gaan deze gepaard met verlies van bewustzijn en stuiptrekkingen van armen en benen, maar ze kunnen langer dan 15 minuten duren. Kinderen hebben vaak tijdelijke, aanzienlijke zwakte van armen en benen na de convulsie.

Zijn febriele aanvallen gevaarlijk?

Koortsaanvallen veroorzaken geen hersenbeschadiging en hebben geen nadelige invloed op de ontwikkeling of intelligentie van een kind. Het is ook geen aanwijzing dat een kind epilepsie heeft.

Wat zijn de oorzaken?

Virale infecties zoals een gewone verkoudheid (of “infectie van de bovenste luchtwegen”) of bacteriële infecties, zoals een urineweginfectie of oorontsteking, kunnen koorts veroorzaken, en dat kan leiden tot een koortsaanval.

Er zijn familiaire neigingen tot koortsaanvallen. Als de ouders of broers of zussen van een kind op jonge leeftijd een koortsaanval hebben gehad, heeft hij of zij meer kans op een koortsaanval dan een kind van wie de naaste familieleden er nooit een hebben gehad.

Wat moet ik doen als mijn kind een koortsaanval krijgt?

Volwassenen kunnen een kind helpen een koortsaanval veilig door te komen. Leg het kind eerst op een zachte ondergrond, zoals een tapijtvloer, en leg het indien mogelijk op zijn zij (overweeg het kind van achteren te ondersteunen met kussens). Houd het kind niet vast en probeer de stuiptrekkingen niet te “stoppen”. Stop niets in de mond van het kind. Noteer het begin- en eindtijdstip van de stuiptrekkingen. Maak een mentale notitie van hoe de bewegingen eruit zien. Deze informatie is nuttig voor de zorgverlener van uw kind.

BELANGRIJK: Als de aanval langer dan vijf minuten duurt, het kind blauwe lippen lijkt te hebben of is gestopt met ademen, belt u 112 of het alarmnummer van uw gemeente.

Na de aanval, wat moet ik doen?

Als het kind overstuur is, troost hem of haar dan en neem de temperatuur van het kind op. Geef een koorts- of pijnstiller zoals acetaminophen of ibuprofen, vooral als hij of zij zich niet lekker voelt. Bel vervolgens het kantoor van uw huisarts voor advies. In sommige gevallen zal uw huisarts of nurse practitioner uw kind graag in de kliniek zien; andere keren kan hij of zij u aanraden om medische hulp te zoeken in een pediatrische spoedafdeling. Als u een alarmlijn hebt gebeld, zullen zij u adviseren hoe u veilig medische hulp kunt inroepen: met de auto of in een ambulance.

Wat mogen we van onze zorgverlener verwachten?

In het algemeen heeft een volledig gevaccineerd kind ouder dan 12 maanden dat een eenmalige eenvoudige koortsaanval heeft, vaak geen bloedonderzoek, beeldvorming of een formele aanvalsevaluatie door een neuroloog nodig. Kinderen jonger dan 12 maanden of die ondergevaccineerd zijn, hebben soms bloedonderzoek, röntgenfoto’s of andere laboratoriumonderzoeken nodig om vast te stellen welk type ziekte de aanval heeft veroorzaakt en om gevaarlijke infecties zoals bacteriële meningitis uit te sluiten. Uw arts zal niet routinematig anti-bevingsmedicijnen voorschrijven, omdat de mogelijke bijwerkingen van deze sterke medicijnen zwaarder wegen dan de voordelen. De meeste kinderen zullen geen overnachting in het ziekenhuis nodig hebben.

Wat kan ik doen als ik eenmaal thuis ben?

Ongeveer 30 procent van de kinderen die een koortsaanval hebben gehad, krijgt er binnen 1-2 jaar weer een, maar ze krijgen er niet elke keer een als ze koorts hebben. U moet de koorts bij uw kind op de gebruikelijke manier en volgens de aanwijzingen van uw arts blijven behandelen met medicijnen. Het wordt echter niet aanbevolen dat ouders koortsverlagende medicijnen geven aan een kind dat geen koorts heeft, omdat dit het risico op een toekomstige koortsaanval niet lijkt te verminderen.

Erin Martin, APRN, CNP, is een nurse practitioner op de spoedeisende hulpafdeling van Children’s Minnesota.