Volgens gegevens van het U.S. Census Bureau uit 2012 blijft het aantal kinderen dat in eenoudergezinnen wordt opgevoed, stijgen. Kinderen met twee ouders in huis – die twee inkomens verdienen – hebben over het algemeen betere financiële en onderwijsvoordelen. De effecten van een eenoudergezin op het gedrag van een kind kunnen verstrekkend zijn en verschillende gebieden van het leven beïnvloeden, waaronder academische prestaties en sociaal gedrag.

Academische prestaties

De meeste eenoudergezinnen worden geleid door moeders, en de afwezigheid van een vader – gekoppeld aan een lager gezinsinkomen – kan het risico van kinderen om slecht te presteren op school vergroten. Het gebrek aan financiële steun van een vader leidt er vaak toe dat alleenstaande moeders meer werken, wat weer gevolgen kan hebben voor kinderen omdat ze minder aandacht en begeleiding krijgen bij hun huiswerk. Onderzoekster Virginia Knox concludeerde uit gegevens van de National Longitudinal Survey of Youth, dat voor elke $100 aan kinderbijslag die moeders ontvangen, de gestandaardiseerde testscores van hun kinderen met 1/8 tot 7/10 punt stijgen. Bovendien ontdekte Knox dat kinderen met alleenstaande moeders die contact en emotionele steun van hun vaders hebben, het op school beter doen dan kinderen die geen contact met hun vaders hebben.

Emotionele effecten

De opvoeding van kinderen uit eenoudergezinnen

Het hebben van slechts één kostwinner in huis brengt eenoudergezinnen in gevaar om in armoede te vervallen, zo blijkt uit onderzoek dat is samengesteld door het West Coast Poverty Center van de Universiteit van Washington. Leven in armoede is stressvol en kan veel emotionele effecten hebben op kinderen, waaronder een laag gevoel van eigenwaarde, verhoogde woede en frustratie en een verhoogd risico op gewelddadig gedrag. Naast financiële beperkingen kunnen andere emotionele effecten van het opgroeien in een eenoudergezin bestaan uit gevoelens van verlatenheid, verdriet, eenzaamheid en moeite met socialiseren en contact maken met anderen. De effecten verschillen echter van kind tot kind, en de individuele opvoedingsstijl van de alleenstaande ouder is ook van grote invloed op de ontwikkeling van het kind.

Positieve effecten

Het alleenstaande ouderschap kan ook positieve effecten hebben op kinderen, afhankelijk van andere factoren zoals persoonlijkheidstypes en opvoedingstechnieken. Volgens een onderzoek aan de Cornell University had positief alleenstaand ouderschap geen negatieve invloed op de sociale en educatieve ontwikkeling van de 12- en 13-jarigen die aan het onderzoek deelnamen. Bovendien kunnen kinderen in eenoudergezinnen een sterk verantwoordelijkheidsgevoel vertonen, omdat er vaak een groter beroep op hen wordt gedaan om mee te helpen met klusjes en taken in het gezin. Kinderen in eenoudergezinnen vormen vaak een hechte band met hun ouder, omdat ze gedurende het hele leven van het kind sterk afhankelijk zijn van elkaar. Kinderen uit eenoudergezinnen kunnen ook nauwere banden vormen met uitgebreide familieleden of familievrienden, aangezien deze mensen hen vaak helpen opvoeden.