Leer en Español:
Córnea
.png)
Wat zijn de oorzaken van hoornvliesproblemen?
Oogaandoeningen en -letsels kunnen het hoornvlies beschadigen. Hier zijn enkele veel voorkomende oogproblemen die kunnen leiden tot een beschadigd hoornvlies:
oKeratoconus, waarbij het hoornvlies kegelvormig is in plaats van koepelvormig
oFuchs’ dystrofie, waarbij cellen in de binnenste laag van het hoornvlies niet goed werken
o Ooginfecties of verwondingen die littekens op het hoornvlies achterlaten
oEerdere hoornvliesoperaties of andere oogoperaties die het hoornvlies hebben beschadigd
Wat zijn hoornvliesdystrofieën?
Corneale dystrofieën zijn een groep zeldzame genetische oogaandoeningen. Bij hoornvliesdystrofieën hoopt zich abnormaal materiaal op in het hoornvlies (het doorzichtige, voorste venster van het oog). De meeste hoornvliesdystrofieën hebben invloed op beide ogen. Ze verlopen langzaam en komen in families voor.
Het hoornvlies heeft vijf lagen:
oEpitheel: de buitenste, beschermende laag van het hoornvlies.
oBowman’s membraan: deze tweede beschermende laag is sterk.
oStroma: de dikste laag van het hoornvlies. Het bestaat uit water, collageenvezels en ander bindweefsel. Dit versterkt het hoornvlies en maakt het flexibel en helder.
oDescemet’s membraan: een dunne, sterke binnenlaag die ook beschermend is.
oEndothelium: de binnenste laag die bestaat uit cellen die overtollig water uit het hoornvlies pompen.
Corneale dystrofieën worden veroorzaakt door de ophoping van vreemd materiaal in een of meer van de vijf lagen van het hoornvlies. Het materiaal kan ervoor zorgen dat het hoornvlies zijn transparantie verliest. Dit kan leiden tot verlies van het gezichtsvermogen of wazig zicht.
Er zijn meer dan 20 verschillende soorten hoornvliesdystrofieën. Ze worden over het algemeen gegroepeerd in drie categorieën:
oAnterieure of oppervlakkige hoornvliesdystrofieën. Deze beïnvloeden de buitenste lagen van het hoornvlies: het epitheel en het membraan van Bowman.
oStromale hoornvliesdystrofieën beïnvloeden het stroma, dat is de middelste en dikste laag van het hoornvlies.
oPosterior hoornvliesdystrofieën beïnvloeden de binnenste delen van het hoornvlies: het endotheel en het membraan van Descemet. De meest voorkomende posterieure corneale dystrofie is Fuchs’ dystrofie.
Wat zijn symptomen van corneale dystrofie?
De symptomen van corneale dystrofie zijn afhankelijk van het type corneale dystrofie. Sommige mensen ervaren geen symptomen. Bij anderen zorgt de ophoping van materiaal in het hoornvlies ervoor dat het ondoorzichtig (niet helder) wordt. Dit leidt tot wazig zicht of verlies van het gezichtsvermogen.
Veel mensen ervaren ook hoornvlieserosie. Dit gebeurt wanneer de laag cellen op het oppervlak van het hoornvlies (het epitheel) loskomt van de laag eronder (Bowman’s membraan).
Cornea-erosie veroorzaakt:
lichte tot ernstige pijn in het oog
lichtgevoeligheid
gevoel alsof er iets in het oog zit
Wie loopt risico op hoornvliesdystrofieën?
Omdat de meeste hoornvliesdystrofieën genetisch zijn, verhoogt de familiegeschiedenis van de ziekte uw risico. Hoornvliesdystrofieën kunnen op elke leeftijd optreden. De meeste hoornvliesdystrofieën komen bij mannen en vrouwen even vaak voor, behalve bij Fuchs’ dystrofie. Fuchs’ treft vaker vrouwen dan mannen.
Diagnose en behandeling van hoornvliesdystrofie
Als uw oogarts denkt dat u een hoornvliesdystrofie hebt, zal hij uw oog onderzoeken. Hij of zij zal ook vragen naar uw familiegeschiedenis van oogziekten.
Uw oogarts zal een spleetlampmicroscoop gebruiken om een dunne, heldere lichtbundel in uw oog te schijnen. Hierdoor kan de arts het voorste deel van uw oog grondig onderzoeken. Als iemand geen symptomen heeft, kan een routine oogonderzoek aantonen dat hij een hoornvliesdystrofie heeft. In sommige gevallen kan een genetische test corneale dystrofieën identificeren.
Hoe wordt corneale dystrofie behandeld?
De behandeling voor corneale dystrofieën hangt af van:
het type dystrofie, en
de ernst van de symptomen
Als u geen symptomen hebt, kan uw oogarts uw ogen nauwlettend in de gaten houden om te zien of de aandoening vordert. In andere gevallen kunnen oogdruppels, zalven of laserbehandeling aangewezen zijn. In veel gevallen zullen mensen met hoornvliesdystrofie herhaaldelijk hoornvlieserosie hebben.
Deze aandoening kan worden behandeld met:
oantibiotica
olubricerende oogdruppels
zalven
of speciale zachte contactlenzen die het hoornvlies beschermen
Als de erosie aanhoudt, kunnen andere behandelingsopties het gebruik van lasertherapie of een techniek voor het schrapen van het hoornvlies omvatten. In meer ernstige gevallen kan een hoornvliestransplantatie (keratoplastie genoemd) noodzakelijk zijn. Het beschadigde of ongezonde hoornvliesweefsel wordt verwijderd, en helder donor hoornvliesweefsel wordt in de plaats gezet. Voor endotheeldystrofieën, zoals Fuchs’ dystrofie, wordt een gedeeltelijke hoornvliestransplantatie (of endotheliale keratoplastie) gebruikt.
Over hoornvliestransplantatie
Het hoornvlies is het heldere, voorste venster van het oog. Het helpt het licht in het oog te focussen, zodat u kunt zien. Het hoornvlies bestaat uit laagjes cellen. Deze lagen werken samen om uw oog te beschermen en helder zicht te bieden. Uw hoornvlies moet helder, glad en gezond zijn om goed te kunnen zien. Als het hoornvlies getekend, gezwollen of beschadigd is, wordt het licht niet goed in het oog gebundeld. Als gevolg daarvan is uw zicht wazig of ziet u schitteringen.
Als uw hoornvlies niet kan worden genezen of gerepareerd, kan uw oogarts een hoornvliestransplantatie aanbevelen. Dit is wanneer het zieke hoornvlies wordt vervangen door een helder, gezond hoornvlies van een menselijke donor. Een menselijke donor is iemand die ervoor kiest om zijn of haar hoornvliezen na zijn of haar dood te doneren (schenken) aan mensen die ze nodig hebben. Alle gedoneerde hoornvliezen worden zorgvuldig getest om er zeker van te zijn dat ze gezond en veilig zijn om te gebruiken. Er zijn verschillende soorten hoornvliestransplantaties. In sommige gevallen worden alleen de voorste en middelste lagen van het hoornvlies vervangen. In andere gevallen wordt alleen de binnenste laag verwijderd. Soms moet het volledige hoornvlies worden vervangen.
Corneatransplantatie Chirurgische opties
Volledige dikte hoornvliestransplantatie:
Uw volledige hoornvlies moet mogelijk worden vervangen als zowel de voorste als de binnenste hoornvlieslagen beschadigd zijn. Dit wordt penetrerende keratoplastie (PK) genoemd, of hoornvliestransplantatie van volledige dikte. Uw zieke of beschadigde hoornvlies wordt verwijderd. Daarna wordt het heldere donorhoornvlies op zijn plaats genaaid.
PK heeft een langere herstelperiode dan andere soorten hoornvliestransplantaties. Het kan een jaar of langer duren voordat het gezichtsvermogen na een PK weer volledig hersteld is. Bij een PK is er een iets groter risico dan bij andere soorten hoornvliestransplantaties dat het hoornvlies wordt afgestoten. Dit is wanneer het immuunsysteem van het lichaam het nieuwe hoornvliesweefsel aanvalt.
Deeltelijke dikte hoornvliestransplantatie:
Soms zijn de voorste en middelste lagen van het hoornvlies beschadigd. In dit geval worden alleen deze lagen verwijderd. De endotheellaag, of de dunne achterste laag, wordt op zijn plaats gehouden. Deze transplantatie wordt deep anterior lamellar keratoplasty (DALK) of gedeeltelijke dikte hoornvliestransplantatie genoemd. DALK wordt gewoonlijk gebruikt om keratoconus of uitstulping van het hoornvlies te behandelen.
De genezingstijd na DALK is korter dan na een volledige hoornvliestransplantatie. Er is ook minder risico dat het nieuwe hoornvlies wordt afgestoten.
Endotheliale keratoplastie:
Bij sommige oogaandoeningen is de binnenste laag van het hoornvlies, het “endothelium”, beschadigd. Hierdoor zwelt het hoornvlies op, waardoor uw gezichtsvermogen wordt aangetast. Endotheliale keratoplastie is een operatie waarbij deze laag van het hoornvlies wordt vervangen door gezond donorweefsel. Het staat bekend als een gedeeltelijke transplantatie omdat alleen deze binnenste laag weefsel wordt vervangen.
Er zijn een paar soorten endotheliale keratoplastiek. Ze zijn bekend als:
oDSEK (of DSAEK) – Descemet’s Stripping (Automated) Endothelial Keratoplasty
oDMEK – Descemet’s Membrane Endothelial Keratoplasty
Elk type verwijdert beschadigde cellen uit een binnenste laag van het hoornvlies die Descemet’s membraan wordt genoemd. De beschadigde hoornvlieslaag wordt verwijderd via een kleine incisie. Dan wordt het nieuwe weefsel op zijn plaats gebracht. Er zijn slechts een paar hechtingen – als die er al zijn – nodig om de incisie te sluiten. Een groot deel van het hoornvlies wordt onaangeroerd gelaten. Dit verlaagt het risico dat de nieuwe hoornvliescellen na de operatie worden afgestoten.
Enkele dingen om te weten:
oBij DSEK/DSAEK-chirurgie kan het donorweefsel gemakkelijker te transplanteren en te plaatsen zijn omdat het dikker is dan het donorweefsel bij DMEK-chirurgie.
o Bij DMEK-chirurgie is het donorweefsel dun en kan het moeilijker zijn om het te transplanteren. Maar het herstel is sneller omdat het transplantatieweefsel dunner is.
oUw oogchirurg zal het type operatie kiezen op basis van de conditie van uw hoornvlies