Dengue is een door muggen overgebrachte virale infectie. De infectie veroorzaakt griepachtige ziekte, en soms ontwikkelt zich een potentieel dodelijke complicatie genaamd ernstige dengue. De wereldwijde incidentie van dengue is de laatste decennia dramatisch toegenomen. Ongeveer de helft van de wereldbevolking loopt nu risico. Dengue komt wereldwijd voor in tropische en subtropische klimaten, meestal in stedelijke en semi-stedelijke gebieden. Er bestaat geen specifieke behandeling voor dengue/zware knokkelkoorts, maar vroegtijdige opsporing en toegang tot de juiste medische verzorging verlaagt het sterftecijfer tot minder dan 1%. De preventie en beheersing van knokkelkoorts hangt af van doeltreffende maatregelen ter beheersing van de vectoren. Verschillende nationale regelgevende instanties hebben een vergunning afgegeven voor het gebruik van een denguevaccin bij mensen van 9-45 jaar die in een endemische omgeving leven.
De Aedes aegypti-mug is de belangrijkste vector van dengue. Het virus wordt op mensen overgedragen via de beten van besmette vrouwelijke muggen. Na incubatie van het virus gedurende 4-10 dagen, is een besmette mug in staat het virus voor de rest van zijn leven over te dragen. Geïnfecteerde symptomatische of asymptomatische mensen zijn de belangrijkste dragers en vermenigvuldigers van het virus en dienen als bron van het virus voor niet-geïnfecteerde muggen. Patiënten die al besmet zijn met het denguevirus kunnen de infectie overdragen (gedurende 4-5 dagen; maximaal 12) via Aedes-muggen nadat hun eerste symptomen zijn opgetreden.
Dengue moet worden vermoed wanneer hoge koorts (40°C/104°F) gepaard gaat met 2 van de volgende symptomen: ernstige hoofdpijn, pijn achter de ogen, spier- en gewrichtspijnen, misselijkheid, braken, gezwollen klieren of huiduitslag. De symptomen duren meestal 2-7 dagen, na een incubatietijd van 4-10 dagen na de beet van een besmette mug. Ernstige dengue is een potentieel dodelijke complicatie als gevolg van plasmalekkage, vochtophoping, ademnood, ernstige bloedingen of orgaanbeschadiging.
Er is geen specifieke behandeling voor dengue koorts. Bij ernstige dengue kan medische zorg door artsen en verpleegkundigen die ervaring hebben met de gevolgen en het verloop van de ziekte levens redden – het sterftecijfer daalt van meer dan 20% tot minder dan 1%. Het op peil houden van het lichaamsvochtvolume van de patiënt is van cruciaal belang voor de verzorging van ernstige dengue.
De belangrijkste methode om de overdracht van het dengue-virus te controleren of te voorkomen is het bestrijden van de vectormuggen. Zorgvuldige klinische detectie en behandeling van dengue-patiënten kan het sterftecijfer als gevolg van ernstige dengue aanzienlijk verlagen.
Recente uitbraken in Afrika
Jaar | Landen | Gevallen | Doden |
2017 | Burkina Faso | 9,029 | 18 |
Côte d’Ivoire | 623 | 2 | |
2016 | Burkina Faso | 1,266 | 15 |
2015 | Egypte | 28 | – |
2009 | Cape Verde | 16,744 | – |