huwelijk

De juridische status, toestand of relatie die voortvloeit uit een overeenkomst waarbij een man en een vrouw, die de bekwaamheid hebben om een dergelijke overeenkomst aan te gaan, wederzijds beloven om samen te leven in de relatie van Man en Vrouw in de wet voor het leven, of tot de wettelijke beëindiging van de relatie.

Huwelijk is een wettelijk gesanctioneerd contract tussen een man en een vrouw. Het aangaan van een huwelijkscontract verandert de rechtspositie van beide partijen, waardoor man en vrouw nieuwe rechten en plichten krijgen. De publieke opinie is sterk voorstander van het huwelijk, omdat men gelooft dat het de gezinseenheid in stand houdt. Van oudsher wordt het huwelijk beschouwd als van vitaal belang voor het behoud van de moraal en de beschaving.

Het traditionele beginsel waarop de instelling van het huwelijk is gebaseerd, is dat een man de plicht heeft een vrouw te onderhouden, en dat een vrouw de plicht heeft te dienen. In het verleden betekende dit dat de man de plicht had voor een veilig huis te zorgen, de eerste levensbehoeften zoals voedsel en kleding te betalen en in het huis te wonen. De plicht van de vrouw bestond er van oudsher in een huis te onderhouden, in het huis te wonen, seksuele betrekkingen met haar man te hebben en de kinderen van het paar groot te brengen. Veranderingen in de samenleving hebben deze huwelijksrollen in aanzienlijke mate gewijzigd doordat getrouwde vrouwen in groten getale zijn gaan werken en meer getrouwde mannen meer betrokken zijn geraakt bij de opvoeding van kinderen.

Individuen die proberen de echtelijke rechten en plichten te wijzigen, mogen dit alleen doen binnen wettelijk voorgeschreven grenzen. Anthuwelijkse voorwaarden worden gesloten vóór het huwelijk, met het oog op de huwelijksbetrekkingen. Gewoonlijk hebben deze overeenkomsten betrekking op eigendomsrechten en de voorwaarden die van kracht zullen zijn indien het huwelijk van een echtpaar eindigt in een echtscheiding. Scheidingsovereenkomsten worden gesloten tijdens het huwelijk, voordat een vordering tot scheiding of echtscheiding wordt ingesteld. Deze overeenkomsten hebben betrekking op kinderalimentatie, bezoekregelingen en tijdelijke alimentatie van een echtgenoot. De wetten die op deze overeenkomsten van toepassing zijn, zijn er in het algemeen op gericht elk huwelijk om sociale redenen te beschermen, of de partijen dat nu willen of niet. Deskundigen suggereren dat echtparen moeten proberen hun eigen moeilijkheden op te lossen, omdat dat efficiënter en effectiever is dan hun problemen voor te leggen aan de rechter.

In de Verenigde Staten wordt het huwelijk geregeld door de staten. Ooit erkenden de meeste staten het “Common-Law Marriage”, een huwelijk dat wordt gesloten met instemming van de partijen om man en vrouw te zijn. In een dergelijke regeling is geen huwelijkslicentie vereist, noch is een huwelijksceremonie noodzakelijk. De partijen zijn wettelijk getrouwd wanneer zij overeenkomen te trouwen en vervolgens samenwonen en zich in het openbaar als man en vrouw voordoen. De openbare orde achter de erkenning van het huwelijk van tafel en bed is de bescherming van de verwachtingen van de partijen, wanneer zij in alle opzichten als man en vrouw leven, behalve dat zij nooit een formele ceremonie hebben bijgewoond. Door een huwelijk van tafel en bed als geldig te beschouwen, worden kinderen gelegitimeerd, hebben overlevende echtgenoten recht op socialezekerheidsuitkeringen en hebben families het recht om goederen te erven als er geen testament is. Deze redenen van openbare orde hebben aan belang ingeboet. De meeste staten hebben het gewoonterechtelijk huwelijk afgeschaft, voor een groot deel vanwege de juridische complicaties die zich voordeden met betrekking tot eigendom en erfenis.

Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft geoordeeld dat staten het huwelijk redelijkerwijs mogen reguleren door voor te schrijven wie kan trouwen en op welke wijze het huwelijk kan worden ontbonden. Staten mogen een nietigverklaring of echtscheiding toekennen onder voorwaarden die zij juist achten, omdat niemand het grondwettelijke recht heeft getrouwd te blijven. Er is echter een recht om te trouwen, dat niet zomaar kan worden ontkend. Het is staten verboden het huwelijk zonder geldige reden te verbieden. Het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten heeft bijvoorbeeld wetten in zuidelijke staten verworpen die gemengde huwelijken tussen rassen verboden. Deze antimiscegenatiewetten werden in 1967 ongrondwettig verklaard in de zaak Loving v. Virginia, 388 U.S. 1, 87 S. Ct. 1817, 18 L. Ed. 2d 1010, omdat zij de Gelijke Bescherming van de Wetten schonden.

Aan de andere kant oordeelde het Hof in 1878 dat polygame huwelijken (d.w.z. het hebben van meer dan één echtgenoot tegelijkertijd) onwettig zijn. De eis dat het huwelijk één man en één vrouw moet omvatten werd essentieel geacht voor de westerse beschaving en de Verenigde Staten in Reynolds v. United States, 98 U.S. 145, 25 L. Ed. 244. Chief Justice morrison r. waite, schrijvend voor een unaniem hof, concludeerde dat een staat (in dat geval, Utah) Polygamie voor iedereen mag verbieden, ongeacht of het een religieuze plicht is, zoals de Mormonen beweerden dat het was.

Alle staten beperken mensen tot één levende echtgenoot of echtgenote tegelijk en geven geen huwelijksvergunningen af aan iemand die een levende echtgenoot heeft. Als iemand eenmaal getrouwd is, moet de persoon door overlijden, echtscheiding of nietigverklaring van zijn of haar echtgenoot of echtgenote worden bevrijd voordat hij of zij wettelijk mag hertrouwen. Personen die een tweede huwelijk aangaan zonder een eerste huwelijk wettig te ontbinden, kunnen worden beschuldigd van bigamie.

Het idee dat het huwelijk de verbintenis is tussen één man en één vrouw is zo fundamenteel geacht dat het gewoonlijk niet specifiek in de wet wordt uitgedrukt. Dit traditionele beginsel is aangevochten door homo’s en lesbiennes die, tot voor kort, zonder succes hebben getracht hun relaties te legaliseren. In Baker v. Nelson, 191 N.W.2d 185 (Minn. 1971), handhaafde het Hooggerechtshof van Minnesota de weigering van de griffie om een huwelijkslicentie te verlenen aan een homoseksueel paar.

De beslissing van het Hooggerechtshof van Hawaii van 1993 in Baehr v. Lewin, 852 P.2d 44, 74 Haw. 530, deed de mogelijkheid van een homoseksueel huwelijk herleven. In Baehr oordeelde het hof dat de staatswet die het wettelijk huwelijk beperkt tot partijen van het andere geslacht een op geslacht gebaseerde classificatie inhoudt, die onderworpen is aan strenge grondwettelijke toetsing wanneer zij wordt aangevochten op grond van gelijke bescherming. Hoewel het hof geen grondwettelijk recht op het homohuwelijk erkende, gaf het aan dat de staat het moeilijk zou krijgen om te bewijzen dat de homo- en lesbische paren niet de gelijke bescherming van de wet werd ontzegd. Na terugverwijzing oordeelde het Circuit Court van Hawaii dat de staat niet aan zijn last had voldaan, en het gaf de staat een verbod om huwelijksaanvragen te weigeren enkel en alleen omdat de aanvragers van hetzelfde geslacht waren (Baehr v. Miike, 1996 WL 694235 ). Deze beslissing werd echter opgeschort in afwachting van een ander beroep bij het Hooggerechtshof van Hawaii. In de nasleep van Baehr bereidde een aantal staten wetgeving voor om het huwelijk tussen personen van hetzelfde geslacht te verbieden en om de erkenning van dergelijke in Hawaï gesloten huwelijken te verbieden. In 1996 vaardigde het Congres de Defense of Marriage Act uit, Pub. L. No. 104-199, 110 Sat. 219, die het huwelijk definieert als een wettelijke verbintenis tussen één man en één vrouw en staten toestaat om huwelijken tussen personen van hetzelfde geslacht, gesloten in andere staten, niet te erkennen.

Elke staat heeft zijn eigen individuele vereisten betreffende de personen die mogen huwen. Voordat een staat een huwelijkslicentie afgeeft, moeten een man en een vrouw aan bepaalde criteria voldoen. In sommige staten is het huwelijk verboden voor personen die als geestesziek of geestelijk gehandicapt worden beschouwd. In andere staten kan een rechter echter toestemming verlenen aan geestelijk gehandicapten om te trouwen.

Iedere staat verbiedt huwelijken tussen naaste verwanten. De verboden graad van verwantschap wordt door de staatswet bepaald. Elke staat verbiedt het huwelijk met een kind of kleinkind, ouder of grootouder, oom of tante, en nicht of neef, met inbegrip van onwettige verwanten en verwanten van halfbloed, zoals een halfbroer die dezelfde vader heeft maar een andere moeder. Een aantal staten verbiedt ook een huwelijk met een volle neef of nicht, en sommige staten verbieden een huwelijk met een verder familielid, schoonfamilie, stiefouder of stiefkind.

Leeftijd is een bijkomende eis. Elk rechtsgebied schrijft voor dat een man en een vrouw oud genoeg moeten zijn om te trouwen. In de jaren 1800 was de wettelijke leeftijd voor vrouwen slechts 12 jaar. Moderne wetten bepalen meestal dat vrouwen op 16-jarige leeftijd mogen trouwen en mannen op 18-jarige leeftijd. Soms is een lagere leeftijd toegestaan met de schriftelijke toestemming van de ouders. Een aantal staten staat een huwelijk onder de minimumleeftijd toe indien de vrouw zwanger is en een rechter toestemming verleent.

Elk paar dat wil trouwen moet voldoen aan de formele vereisten van een staat. Veel staten eisen een bloedtest of een bloedtest en lichamelijk onderzoek vóór het huwelijk, om aan te tonen of een van de partijen besmet is met een geslachtsziekte. In sommige staten, bijvoorbeeld, is het de griffier verboden een huwelijkslicentie af te geven totdat de partijen de resultaten van de bloedtest overleggen.

De meeste staten leggen een wachttijd op tussen het indienen van een aanvraag voor een licentie en de afgifte ervan. De periode is meestal drie dagen, maar in sommige staten kan de periode oplopen tot vijf dagen. Andere staten schrijven een wachttijd voor tussen het tijdstip waarop de vergunning wordt afgegeven en de datum waarop de huwelijksplechtigheid kan plaatsvinden. Veel staten bepalen dat de huwelijkslicentie slechts gedurende een bepaalde periode geldig is. Als de ceremonie niet binnen deze periode plaatsvindt, moet een nieuwe licentie worden verkregen.

Het is gebruikelijk geweest om het grote publiek in kennis te stellen van een aanstaand huwelijk. De oude vorm van aankondiging heette “publicatie van de bannen”, en het aanstaande huwelijk werd drie zondagen achter elkaar voor het huwelijk aangekondigd in de kerk van elke partij. Zo werd de gemeenschap op de hoogte gebracht van het voorgenomen huwelijk en kreeg iedereen de gelegenheid bezwaar aan te tekenen als iemand een reden wist waarom de twee personen niet konden trouwen. Tegenwoordig worden de namen van aanvragers van huwelijksvergunningen gepubliceerd in plaatselijke kranten.

Als eenmaal een vergunning is afgegeven, eisen de staten dat het huwelijk begint met een huwelijksceremonie. De ceremonie kan zowel burgerlijk als religieus zijn, omdat staten geen religieuze vieringen mogen eisen. De ceremoniële vereisten zijn zeer eenvoudig en basaal, om iedereen tegemoet te komen. In sommige staten is niet meer vereist dan een verklaring van elke partij in aanwezigheid van een bevoegde persoon en een extra getuige dat hij of zij de ander in het huwelijk neemt.

Een minderheid van staten heeft getracht het groeiende aantal echtscheidingen te beteugelen door wetgeving aan te nemen die paren moet aanmoedigen getrouwd te blijven. Statuten in staten als Arkansas, Arizona en Louisiana voorzien in convenanthuwelijken, waarbij paren overeenkomen om zichzelf beperkingen op te leggen met betrekking tot hun vermogen om van elkaar te scheiden. Twintig andere staten hebben de aanneming van soortgelijke wetsvoorstellen overwogen, maar uiteindelijk verworpen. In een convenantenhuwelijk stemmen de partijen er wederzijds mee in een echtscheiding zonder schuld af te wijzen, zich in te schrijven voor counseling vóór of na het huwelijk en alleen te scheiden onder bepaalde, meer beperkende voorwaarden, zoals huiselijk geweld, achterlating, overspel, gevangenschap van een echtgenoot of een langdurige scheiding. Staten die wetsvoorstellen aannemen waarin convenanthuwelijken worden erkend, stellen dergelijke huwelijken niet verplicht, maar erkennen ze formeel als juridisch levensvatbaar, waardoor de wet de mogelijkheid biedt om inbreuken op dergelijke convenanten aan te pakken.

Louisiana heeft in 1997 een wet aangenomen waarin convenanthuwelijken worden erkend. Destijds werd het aangeprezen als de eerste substantiële poging in twee eeuwen om echtscheiding moeilijker te maken, en wetgevers hadden gehoopt dat andere staten dit voorbeeld zouden volgen. Sindsdien heeft echter minder dan vijf procent van de paren in Louisiana ervoor gekozen een dergelijk huwelijk aan te gaan. Arizona’s versie van de wet is minder restrictief in die zin dat het een extra reden voor echtscheiding toestaat, gebaseerd op de wederzijdse instemming van de partijen.

Het meest voorkomende bezwaar tegen convenanthuwelijken komt van diegenen die dergelijke maatregelen zien als een te grote overheidsinmenging in gezinsaangelegenheden. Het tegenargument is dat staten in toenemende mate echtscheiding als een legitieme zaak van openbaar belang zijn gaan beschouwen vanwege de hoge kosten en de ravage die het aanricht in primaire en uitgebreide sociale en economische relaties. In dit opzicht zijn convenanthuwelijken niet indringender dan staatswetten die echtscheiding toestaan of weigeren op basis van bepaalde duidelijk omschreven gronden.

Een ander bezwaar is dat convenanthuwelijken inbreuk lijken te maken op de scheiding van kerk en staat omdat de verplichte counseling voor het huwelijk die in de twee bestaande wetten is opgenomen, vaak door geestelijken wordt gegeven. Andere tegenstanders van de pogingen tot wettelijke maatregelen in andere staten hebben ofwel voorbehoud gemaakt tegen wetten die de autonomie en keuzevrijheid van volwassenen lijken te beperken, of zijn zelf actief geweest in de “echtscheidingsindustrie”. Deze tegenstand was blijkbaar het geval in Texas en Oklahoma, waar wetsvoorstellen voor het verbondshuwelijk mislukten door tegenstand van belangrijke commissievoorzitters die echtscheidingsadvocaten waren.

Naast de mislukte wetgevende pogingen om wetsvoorstellen voor het verbondshuwelijk aan te nemen in andere staten, zijn er verschillende tactieken om echtscheiding in te dammen uitgeprobeerd. Florida heeft bijvoorbeeld in 1998 de Marriage Preparation and Preservation Act aangenomen, maar geen enkele staat heeft Florida gevolgd in het verplicht stellen van het huwelijkseducatieprogramma voor openbare middelbare scholen. De wetgevende macht van Minnesota probeerde een wet aan te nemen die de kosten van huwelijksvergunningen zou verlagen voor paren die voorhuwelijksconsultatie vroegen, maar gouverneur Jesse Ventura sprak zijn veto uit. In Wisconsin verwierp een federale rechter een nieuwe staatswet die Welfare-geld bestemde voor geestelijken die reeds lang gehuwde paren aanmoedigden om jongere paren te begeleiden. Volgens de rechter bevoordeelde de maatregel op oneerlijke en ongrondwettelijke wijze geestelijken boven leken zoals rechters of vrederechters. Texas nam een wet aan waarbij 3 dollar van elk huwelijkslicentiegeld werd bestemd voor onderzoek naar en hervorming van huwelijkseducatie. In het hele land probeert een groep activisten, Americans for Divorce Reform, wetgevers, de media en het grote publiek voor te lichten over de echte negatieve aspecten van echtscheiding, maar de groep pleit niet voor specifieke hervormingen zoals convenanthuwelijken.

Verder lezen

Brummer, Chauncey E. 2003. “De ketenen van het Verbondshuwelijk: Who Holds the Key to Wedlock?” University of Arkansas at Little Rock Law Review 25 (winter).

Duncan, William C. 2003. “Whither Marriage in the Law? Regent University Law Review 15 (herfst).

Morley, Michael T., et al. 2003. “Ontwikkelingen in Wet en Beleid: Emerging Issues in Family Law.” Yale Law and Policy Review 21 (winter).