Lintwormen
Phylum Nemertea
updated okt 2016

Als je maar 3 dingen over ze leert …

Ze kunnen erg lang worden!
Ze zijn roofdieren en efficiënte jagers.
Ze zijn delicaat en sommige zijn giftig. Niet aanraken!

Waar gezien? Lintwormen worden regelmatig gezien in koraalpuingebieden aan veel van onze kusten. Ze zijn ’s nachts actiever. Overdag graven ze zich in in de grond of blijven op andere schuilplaatsen.
Wat zijn lintwormen? Lintwormen zijn ongesegmenteerde wormen die behoren tot het phylum Nemertea. Ze zijn heel anders dan de gesegmenteerde wormen waarmee we meer vertrouwd zijn, zoals regenwormen en borstelwormen. Deze behoren tot het phylum Annelida. Volgens de Nemertes website zijn er ongeveer 1.000 geldige, beschreven soorten lintwormen, met mogelijk een veelvoud van dit aantal dat nog moet worden benoemd of ontdekt! Lintwormen komen voor in oceanen, zoetwater, en ook op het land.
Features: Lintwormen variëren in lengte van 1mm tot inderdaad zeer lange exemplaren. Sommige soorten kunnen wel 30m lang worden! De wormen die wij gezien hebben variëren van 10-15 cm lang, 30-40 cm lang en sommige meer dan 1 meter lang. Lintwormen zijn GEEN gesegmenteerde wormen. Het lichaam van een lintworm is eerder afgeplat. Hoewel het glad lijkt, is het lichaam bedekt met microscopisch kleine haartjes (trilhaartjes). Lintwormen kunnen nul tot 80 ‘ogen’ (lichtgevoelige sensoren) hebben. Sommige lintwormen produceren slijm waardoor ze zich voortbewegen.
Wat eten ze? De meeste lintwormen zijn vraatzuchtige roofdieren, die zich vaak specialiseren in een bepaalde prooi, hoewel sommige een grote verscheidenheid aan prooien eten. Tot de prooien van lintwormen behoren andere wormen, kreeftachtigen en weekdieren.
Het uitschieten van zijn bek: Om zijn prooi te vangen, heeft de lintworm een unieke omkeerbare proboscis aan de voorkant van het lichaam. Dit is een holle, gespierde structuur die met explosieve kracht kan uitschieten en is prehensiel (kan worden gebruikt om vast te grijpen) en intrekbaar (kan worden teruggetrokken). De proboscis wordt gewoonlijk rond de prooi gewikkeld, die dan naar de mond van de worm wordt teruggetrokken. Kleverig slijm wordt afgescheiden om de prooi vast te houden.
Bij één groep lintwormen is de proboscis gewapend met een doorborende stilet waarmee een krachtig verlammend gif kan worden ingespoten. Zo’n worm laat de prooi na het injecteren los en wacht tot de prooi verlamd is voordat hij zich met de prooi gaat voeden. Als de prooi de vorm van een worm heeft, kan hij in zijn geheel worden doorgeslikt. Bij andere onhandig gevormde prooien steekt de worm een deel van zijn spijsverteringsstelsel in de prooi en zuigt de sappen van het slachtoffer op. De proboscis kan ook worden gebruikt om zich in te graven of om zich over het oppervlak voort te slepen.
De lintwormen zijn zacht en erg lang en lijken daardoor weerloos. Studies suggereren echter dat ze bacteriën herbergen die krachtige neurotoxines produceren. Deze kunnen de wormen giftig maken om op te eten. Veel lintwormen zijn felgekleurd, misschien om te waarschuwen voor hun onsmakelijke aard.
Lintwormbaby’s: De meeste lintwormen hebben verschillende geslachten. Enkele kunnen van mannetje in vrouwtje veranderen als ze ouder en groter worden. De bevruchting gebeurt uitwendig en de jongen zijn vrijzwemmende larven. Enkele soorten lintwormen kunnen zich voortplanten door fragmentatie.