Een Harris Poll uit 2003 meldde dat 16% van de Amerikaanse volwassenen getatoeëerd is, waaronder meer dan een derde van de 25-29-jarigen. Ondanks de groeiende populariteit van deze kunstvorm, wordt de toxicologie van tatoeages slecht begrepen. Nu hebben sommige bestanddelen van de inkt, met name zware metalen, tot bezorgdheid geleid. Een rechtszaak die in oktober 2005 voor de rechter zal komen, is aangespannen tegen negen bedrijven die tatoeage-inkt gebruiken, wegens overtreding van de Californische Proposition 65, die vereist dat Californiërs worden gewaarschuwd voor blootstelling aan chemicaliën die kanker, geboorteafwijkingen of andere schade aan de voortplanting veroorzaken.
“Een van de redenen waarom we naar tatoeages zijn gaan kijken, is dat het onderzoek dat we hebben gedaan suggereert dat met name tienermeisjes nu een enorme markt voor tatoeages vormen,” zegt Deborah Sivas, voorzitter van het non-profit American Environmental Safety Institute (AESI), dat de aanklacht heeft ingediend. De bezorgdheid is niet dat de inkten acuut schadelijk zijn, maar eerder dat chronische blootstelling aan sommige metalen – vooral lood – een bekend probleem is.
Titanium en aluminium worden vaak gebruikt als kleurstoffen in tatoeages; zorgwekkender is dat inkten die niet-metalen kleurstoffen gebruiken sporen kunnen bevatten van antimoon, arseen, beryllium, chroom, kobalt, lood, nikkel, en selenium (AESI diende een aanklacht in over de laatste acht metalen). Sivas zegt dat de inkt die wordt gebruikt voor een tatoeage van 3 bij 5 inch 1-23 microgram lood bevat, tegenover de 0,5 microgram per dag die is toegestaan onder Proposition 65.
Het begrijpen van de blootstelling aan lood en andere metalen wanneer deze eenmaal in een tatoeage zijn verwerkt, is niet eenvoudig. Een genezen tatoeage is een ingewikkelde verzameling van inktdeeltjes die gevangen zitten in fibroblasten, macrofagen en mestcellen van de huid. “Een van de grootste problemen is, hoe wordt de blootstelling over een bepaalde periode beoordeeld?” zegt Westley Wood, president van Unimax Supply, een leverancier van tatoeage-apparatuur en inktproducent, die een schikking trof in de rechtszaak tegen AESI. “Moet het elke dag voor de rest van je leven worden geteld, of is het binnen een maand in het lichaam verdwenen?”
“Metaaltoxiciteit is geen waargenomen probleem geweest,” beweert arts Linda Dixon, voorzitter van de American Academy of Micropigmentation, een handelsgroep voor cosmetische tatoeëerders en producent van cosmetische inkt van het merk Kolorsource. Ze voegt er echter aan toe: “Informatie over pigmenten in traditionele tatoeageproducten is meestal een handelsgeheim en wordt niet gedeeld. We hebben informatie nodig die wetenschappelijk is gebaseerd.”
Dixon stelt voor een lijst te publiceren van pigmenten waarvan bekend is dat ze veilig zijn en van pigmenten waarvan bekend is dat ze giftig zijn. “Ken je kleuren, ken je pigmenten,” zegt ze. “De wetenschappers weten wat ze moeten vermijden, en dit zou algemeen bekend moeten zijn in de tatoeage-industrieën.” Hoewel tatoeage-inkt onderworpen is aan regulering door de Food and Drug Administration als cosmetica en kleuradditieven, probeert dat agentschap momenteel niet om het tatoeëren of de betrokken pigmenten daadwerkelijk te reguleren.
Ondanks de aanstaande rechtsstrijd, onder de 17% van de getatoeëerde Amerikanen die volgens de Harris Poll spijt hebben van hun onuitwisbare merktekens, is de grootste reden voor ontevredenheid niet de veiligheid van de tatoeage, maar te zijn gegraveerd met de naam van de verkeerde persoon.