VRIJDAG, 18 januari 2002 (HealthDayNews) — Een nieuwe studie suggereert dat gastritis beter behandeld kan worden met antibiotica dan met krachtige zuurverlagende medicijnen, die volgens de onderzoekers in bepaalde gevallen meer kwaad dan goed kunnen doen.

De conclusie van de studie dwaalt af van de gebruikelijke behandeling voor de aandoening — het verminderen van zuur — en liet een andere deskundige achter met het intellectuele equivalent van een maagklachten.

“Wanneer je de zuurproductie volledig blokkeert, moedig je de groei van bacteriën aan, wat op zijn beurt de maagontsteking verhoogt en de weg vrijmaakt voor chronische gastritis,” zegt auteur van de studie Dr. Juanita Merchant, universitair hoofddocent interne geneeskunde en fysiologie aan de University of Michigan Health System.

Antibiotica, zegt Merchant, “pakken het probleem bij de bron aan — de bacterie.”

Gastritis is een ontsteking van het maagslijmvlies.

Merchant zegt dat vrij verkrijgbare maagzuurremmers als Tagamet, Pepcid AC en Zantac niet zo schadelijk zijn, omdat ze een zekere zuurproductie mogelijk maken. Maar ze is het niet eens met krachtige voorgeschreven antacida die bekend staan als protonpompremmers – medicijnen zoals Prilosec (omeprazol), Prevacid (lansoprazol), Protonix (pantoprazol), of Aciphex (rabeprazol), die werken door alle zuurproductie stil te leggen.

“Deze medicijnen helpen gastritis niet, en ze kunnen problemen verergeren door een omgeving te creëren die bacteriën stimuleert te groeien,” zegt ze.

Andere artsen zijn niet zo snel met het verwerpen van de conventionele wijsheid.

Dr. Ali Karakurum, gastro-enteroloog en assistent-professor in de geneeskunde aan het Nassau University Medical Center in New York, vindt de resultaten “hoogst twijfelachtig.”

Het elimineren van bacteriën, zegt hij, is alleen nuttig gebleken bij die patiënten met zweerziekte veroorzaakt door de bacterie Helicobacter pylori. “Er zijn geen studies die aantonen dat een ander type bacterie verband houdt met gastritis, dus ik moet vraagtekens zetten bij het uitgangspunt van de studie,” voegt Karakurum toe.

Merchants theorie over bacteriën-gemedieerde gastritis draait om een stof genaamd gastrine, een chemische stof die door het maagslijmvlies wordt afgescheiden als reactie op ontsteking – inclusief de aanwezigheid van bacteriën. Gastrine, zegt ze, zet de productie van overtollig maagzuur in gang.

Hoewel het overtollige zuur zelf vaak de schuld krijgt van maagklachten, zegt Merchant dat haar dierstudie aantoont dat er een reden voor kan zijn. Ze beweert dat de bacteriën die gastrine in werking zetten – niet het teveel aan zuur – de echte oorzaak zijn van de maagproblemen.

Belangrijker is volgens haar dat we ons zonder behandeling gericht op het terugdringen van bacteriën, kunnen opmaken voor veel ernstiger maagproblemen, waaronder kanker.

“Als je de bacteriën niet behandelt, kom je niet van het probleem af – dat is althans wat onze studies aantoonden,” zegt Merchant.

Karakurum is het daar niet mee eens. “De meeste gevallen van gastritis zijn zelflimiterend,” zegt hij. “Ze verdwijnen vanzelf, of je nu wel of geen bacteriën vindt of behandelt,” zegt hij.

Merchants studie vergeleek de maagbekleding van normale muizen met die van muizen die genetisch waren veranderd om geen gastrine te produceren en dus geen maagzuur konden maken.

Aan het begin van de studie wasten de onderzoekers de maagwand van alle muizen, en testten de vloeistof op de aanwezigheid van bacteriën. Uit de muizen die niet de maagzweer veroorzakende H. pylori-bacterie bleken te hebben – die niet door zuur worden aangetast – werden de muizen geselecteerd die positief testten op drie andere soorten bacteriën: Lactobacillus, Enterobacter, en Staphylococcus.

De groep besmette muizen met een tekort aan gastrine werd gedurende 20 dagen met antibiotica behandeld. De besmette muizen met normale gastrinelevels werden gedurende 60 dagen behandeld met de protonpompremmer omeprazol.

Aan het eind van de studie onderzochten de onderzoekers opnieuw de maagwand van de muizen.

De muizen die het antibioticum kregen, vertoonden een duidelijke vermindering van ontstekingen en bacteriën, zo bleek uit de studie. De muizen die het zuurblokkerende omeprazol kregen, bleken meer ontstekingen en bacteriën te hebben dan bij het begin van de studie.

De daaropvolgende behandeling van de tweede groep met antibiotica leidde tot een vergelijkbare vermindering van ontstekingen als in de eerste groep — ook al bleven de muizen omeprazol slikken.

Karakurum vindt een belangrijke fout in de opzet van de studie.

“De H. pylori-bacterie wordt niet in het maagslijmvlies aangetroffen. Daarvoor is een biopsie van het weefsel nodig, waar het zich schuilhoudt,” zegt hij. Het niet vinden van H. pylori in het maagslijmvlies is geen bewijs dat het niet aanwezig was, zegt Karakurum. En als dat wel zo was, zegt hij, dan zou dat de verbetering verklaren bij de muizen die het antibioticum namen. Het zou ook verklaren waarom de maagzuurremmers niet werkten.

De studie werd gelijktijdig gepubliceerd in de januarinummers van de tijdschriften Gastroenterology en American Journal of Physiology.

What To Do

Voor een overzicht van veel voorkomende maagproblemen en effectieve behandelingen, bezoek het American College of Gastroenterology.

Voor specifieke informatie over het omgaan met gastritis, gaat u naar The Merck Manual.

Voor meer informatie over de werking van protonpompremmers, klik hier.