Dementie is een wrede ziekte die mensen berooft van hun geheugen, hun beoordelingsvermogen en hun identiteit. Helaas is er geen genezing en de afgelopen jaren zijn een aantal klinische proeven met nieuwe medicijnen tegen dementie mislukt – het meest recente was Biogen’s medicijn aducanumab. Zonder doeltreffende behandelingen in het verschiet, is de beste hoop voor de meeste mensen te voorkomen dat zij dementie krijgen.

Eén van de kenmerken van dementie is cognitieve achteruitgang. Er zijn verschillende veranderingen in levensstijl die cognitieve achteruitgang kunnen vertragen, zoals het doen van mentaal stimulerende activiteiten (kruiswoordraadsels, het leren van een nieuwe taal), voldoende lichaamsbeweging en het handhaven van een gezond dieet – vooral een laag in verzadigde vetten, geraffineerde koolhydraten en suiker.

Daarvan is dieet een favoriet onder gezondheidsjournalisten, misschien omdat de boodschap duidelijk en beknopt kan worden gebracht. Het meest recente verhaal komt van de Daily Mirror, die beweert dat het eten van slechts twee theelepels noten per dag “de hersenfunctie met 60% verhoogt”. Als de bewering waar is, moeten we ons allemaal haasten om een zak noten te kopen, maar is dit wat de studie werkelijk zegt?

Het artikel is gebaseerd op een observationele studie gepubliceerd in het Journal of Nutrition Health and Aging. Na het beoordelen van de voeding van bijna 5.000 volwassenen in China (55 jaar en ouder) over een periode van negen jaar, vonden de onderzoekers een omgekeerd evenredig verband tussen de hoeveelheid noten die mensen aten en de mate van cognitieve achteruitgang die ze ervoeren. Bij degenen die meer dan 10 gram noten en zaden per dag aten, was de kans kleiner dat hun cognitieve functie achteruit ging dan bij degenen die minder dan 10 gram per dag aten.

Van de 4.822 deelnemers aan de studie werd bij 67% het cognitieve vermogen tweemaal getest (slechts 16% werd meer dan tweemaal getest in de loop van de studie). Wanneer meer dan één cognitieve meting werd gedaan, namen de cognitieve prestaties na verloop van tijd af, maar mensen die meer dan 10 gram noten per dag aten, verminderden de kans op deze afname. De resultaten suggereren dan ook dat het consumeren van twee theelepels noten per dag de cognitieve prestaties kan behouden en kan leiden tot een betere cognitieve veroudering gedurende het hele leven. De resultaten tonen niet aan dat het eten van noten de cognitieve functie verbetert, zoals de kop van de Mirror beweerde.

Beperkingen

De deelnemers aan de studie verschilden onvermijdelijk op een aantal factoren, waaronder opleiding, algemene gezondheid, voedingsinname en levensstijlfactoren, zoals lichaamsbeweging. Hoewel bij de analyse van de gegevens rekening werd gehouden met deze factoren en toch een verband werd gevonden, worden cognitieve achteruitgang en dementie sterk beïnvloed door vele omgevings- en genetische factoren, en is het onwaarschijnlijk dat de consumptie van één bepaald voedingsmiddel voldoende is om dementie te voorkomen.

Een ander zwak punt van deze studie is het feit dat de deelnemers hun notenconsumptie rapporteerden via een vragenlijst. Er zijn aanwijzingen dat zelfgerapporteerde voedselconsumptie altijd met de nodige voorzichtigheid moet worden geïnterpreteerd.

Hoewel gerandomiseerde gecontroleerde studies aantonen dat het eten van noten een effect heeft op de bloeddoorstroming (ook naar de hersenen), is er niet genoeg bewijs om conclusies te trekken over het effect op de cognitieve functie.

Wat we op dit moment kunnen zeggen is dat het bewijs over noten en cognitieve achteruitgang veelbelovend is, maar het is niet sterk genoeg om voedingsaanbevelingen te doen. Het simpelweg consumeren van twee theelepels noten per dag zal uw risico op dementie waarschijnlijk niet verminderen.

Meer op bewijs gebaseerde artikelen over diëten:

• Krijgt u diabetes van het eten van te veel suiker?

• Kan een glas melk echt uw risico op diabetes type 2 ‘verlagen’?

• Waarom veelvuldig diëten u doet aankomen – en wat u eraan kunt doen