In feite is er geen verschil tussen staten die gewoon een staat zijn en staten die een gemenebest zijn. Voor zover ik weet, is de enige reden voor dat onderscheid dat zelfvoldane leraren tijdens de lessen maatschappijleer de onnozele kinderen in de maling kunnen nemen. Ik was een van die kinderen, als je het zo nodig moet weten, en om eerlijk te zijn zijn de littekens nog steeds niet geheeld.
Het ding is, ik ben niet alleen. Veel Pennsylvanianen weten waarschijnlijk niet eens dat ze formeel gezien in het Gemenebest Pennsylvania wonen. In feite, zelfs onze eigen staat – eh, gemenebest – heeft moeite met het onthouden van het verschil.
Om te beginnen heeft het Gemenebest Pennsylvania een ministerie van Staat. En raad eens wie daar de baas is? Een ambtenaar genaamd de Secretaris van het Gemenebest. Er is een staatszegel, en er staat “staat Pennsylvania.” Het onderscheid lijkt te zijn dat “gemenebest” verwijst naar het land en de burgers in het algemeen, terwijl het woord “staat” meestal wordt gebruikt om de overheidsinstantie aan te duiden die over hen regeert.
Maar kennelijk maakt niemand zich daar druk over, behalve lagere-school-onderwijzers – dat wil zeggen, verbitterde lagere-school-onderwijzers wier leven zover is ingekrompen dat zij moeten vasthouden aan betekenisloze onderscheidingen als “staat” en “gemenebest” -. Pennsylvania werd al in 1776 als gemenebest aangemerkt, toen het zijn eigen staatsgrondwet – ik bedoel gemenebest – vormde. Dat betekent dat wij een gemenebest waren voordat wij deel uitmaakten van de Verenigde Staten, en zelfs voordat er een Verenigde Staten was om deel van uit te maken. Maar waarom bleef het woord gemenebest hangen? Ik heb een half dozijn geschiedenissen van staten doorgenomen op zoek naar de oorsprong van het woord “gemenebest”, tevergeefs.
Uiteindelijk, gemotiveerd door aanhoudende wrok over onrechtvaardigheden uit mijn jeugd, wendde ik mij tot een oud leerboek in de Carnegie Library: het in Harrisburg geproduceerde boek Pennsylvania: The Story of a Commonwealth uit 1940. (Als ze in mijn jeugd publicaties met zulke titels hadden gehad, had ik het geweten. Ik ben een slachtoffer van het openbare schoolsysteem, verdomme!) Dit is wat er in het lesboek staat: “Hoewel de termen ‘staat’ en ‘gemenebest’ in dit land onderling verwisselbaar zijn … is de officiële benaming ‘Gemenebest van Pennsylvania’. Een gemenebest is een gemeenschap die gevormd is voor het ‘algemeen welzijn’ – dat wil zeggen, voor het algemeen welzijn van allen – waarin de burgers hun regering kiezen en hun wetten maken bij meerderheid van stemmen.”
Vermoedelijk worden gemeenschappen die niet gevormd zijn voor het welzijn van allen – gemeenschappen die gevormd zijn zodat sommigen het welzijn van anderen kunnen onderdrukken – despotismen genoemd. Of gewoon “Texas.”
In elk geval klinkt gemenebest gewoon sjieker, al was het maar omdat het minder vaak wordt gebruikt. Men hoort over “schurkenstaten” als Irak en Noord-Korea, bijvoorbeeld, maar nooit over “schurkengemenebesten”. Dat is misschien de enige reden dat Pennsylvania nog geen militaire dreiging heeft gehad: Het lijkt niet veel te maken te hebben met de aan- of afwezigheid van massavernietigingswapens.
Hoe dan ook, het woord “gemenebest” heeft wel een geschiedenis: Samen met het woord “protectoraat” werd het gebruikt om te verwijzen naar de regering van Engeland tijdens het bewind van Oliver Cromwell en het Parlement in de jaren 1650. (Tientallen voormalige Britse kolonies worden nog steeds met deze naam geassocieerd). Het woord heeft dus bepaalde associaties die aantrekkelijk kunnen zijn geweest voor de verlichte geesten van de Engelse kolonisten die hielpen de onafhankelijkheid van Pennsylvania tot stand te brengen. Het is waarschijnlijk geen toeval dat twee van de drie andere gemenebesten van het land – Virginia en Massachusetts – ook tot de meest befaamde van de oorspronkelijke 13 kolonies behoren. (Kentucky is ook een gemenebest, maar ik neem aan dat ze dat alleen deden om cool te klinken).
Er is nog een ander soort gemenebest dat deel uitmaakt van de V.S. maar verschilt van de 50 staten in de unie. Puerto Rico wordt beschouwd als een gemenebest van een andere soort: de inwoners zijn burgers van de V.S. die zich kunnen aanmelden voor het leger en sociale zekerheid kunnen krijgen (niet tegelijkertijd, natuurlijk). Maar ze hebben geen vertegenwoordiging in het Congres en worden volledig genegeerd bij presidentsverkiezingen.