Zebra: zebra’s zijn gestreepte, Afrikaanse zoogdieren van het geslacht Equus.
Kingdom: | Animalia
Phylum: | Chordata
Klasse: | Mammalia
Order: | Perissodactyla
Familie: | Equidae
Genus: | Equus
Er zijn momenteel drie soorten zebra’s: de Grévy’s zebra (Equus grevyi), de vlaktenzebra (E. quagga) en de bergzebra (E. zebra). De vlaktezebra is de meest voorkomende van de drie soorten. Hun strepen variëren in grootte en patroon, afhankelijk van de soort.
Grootte en gewicht:
Zebra’s variëren in grootte, afhankelijk van de soort. Grévy’s zebra is de grootste. Hij is op schouderhoogte ongeveer 1,80 tot 1,80 meter lang en weegt 776 tot 992 pond. De bergzebra is iets kleiner, en is ongeveer 3,81 tot 4,79 voet op schouderhoogte en weegt 450 tot 948 pond. De vlakte zebra is de kleinste van de drie soorten, en is 3,61 tot 4,76 voet op schouderhoogte en weegt 386 tot 849 pond.
Uiterlijk:
De zebra is bekend om zijn zwart en gewogen gestreepte patroon. Hij behoort tot de Equus-familie en is het nauwst verwant aan paarden en ezels. De drie soorten verschillen enigszins in uiterlijk.
De Grévy’s zebra heeft een ezelachtig uiterlijk met een smalle schedel, robuuste nek en kegelvormige oren. Hij heeft een smal gestreept patroon met concentrische strepen op de stuit. Hij heeft een witte buik en staartbasis. Hij heeft ook een witte rand rond de snuit.
De strepen van de bergzebra zijn intermediair in breedte tussen de andere twee soorten. Zijn strepen sluiten aan op een dorsale streep die eindigt in een rooster op de stuit, die ook horizontale strepen heeft. De buik is wit, terwijl de snuit bekleed is met kastanjebruin of oranje. In vergelijking met de andere soorten zijn de oogkassen meer afgerond en verder naar achteren geplaatst.
De vlaktezebra heeft brede strepen die horizontaal op de stuit lopen. De noordelijke populaties hebben meer uitgebreide strepen, terwijl de zuidelijke populaties wittere poten en belletjes hebben. De zuidelijke populaties hebben ook wittere poten en buiken, evenals meer bruine schaduwstrepen tussen de zwarte strepen. Ze hebben relatief korte poten en een school met een convex voorhoofd en een concaaf neusprofiel.
Dieet:
Zebra’s zijn herbivoren die planten consumeren. Zebra’s eten voornamelijk gras, maar zullen ook andere planten eten als gras schaars is.
Habitat:
Zebra’s komen voor in verschillende habitats, zoals savannen, graslanden, bossen, struikgewassen en bergachtige gebieden.
Geografie:
Zebra’s leven in oostelijk en zuidelijk Afrika.
Fokkerij:
Bij de vlakten- en bergzebra’s paren de volwassen vrouwtjes alleen met hun haremhengst. Bij Grévy’s zebra’s is de paring meer promiscue. De draagtijd bedraagt gemiddeld 11 tot 13 maanden, afhankelijk van de soort. Het vrouwtje baart meestal één pasgeborene, veulen genoemd, tegelijk.
Het veulen is in staat om binnen een uur na de geboorte te lopen. De moeder houdt de pasgeborene nauwlettend in de gaten, en prent haar eigen strepenpatroon, geur en stemgeluid in op het veulen. Hoewel het veulen na enkele weken zal proberen te grazen, zal het vaak acht tot dertien maanden blijven zogen.
Sociale structuur:
Zebra’s zijn sociale dieren en leven in groepen die kuddes worden genoemd. Er is meestal een mannetje dat aan het hoofd van de kudde staat, een hengst genoemd. De kudde bestaat ook uit verschillende vrouwtjes en hun jongen. De hengst blijft achteraan in de groep om zich te verdedigen tegen roofdieren. Wanneer zebra’s samen zijn, maken de strepen het voor roofdieren, waaronder leeuwen en luipaarden, moeilijk om één zebra uit te kiezen om te achtervolgen.
Zebra’s communiceren met elkaar door gezichtsuitdrukkingen, oorstand en geluiden. Ze maken luide brul- of blafgeluiden en zachte snuivende geluiden. Ook de stand van de oren, de wijd geopende ogen en het al dan niet laten zien van de tanden geven een signaal.
Levensduur:
Een zebra leeft in het wild gemiddeld 25 jaar.
Bedreigingen:
Leeuwen, hyena’s, wilde honden en cheeta’s behoren tot de natuurlijke roofdieren van zebra’s. De grootste bedreigingen voor zebra’s houden echter verband met menselijke activiteiten, zoals de jacht en het verlies of de versnippering van habitats. Verlies van habitat als gevolg van menselijke aantasting, landbouwpraktijken en begrazing door vee blijft een probleem in het voortdurende behoud van deze soort.
De jacht is een andere belangrijke bedreiging voor zebra’s, in de eerste plaats voor hun huiden en voor hun vlees. In Ethiopië is de jacht de belangrijkste oorzaak van de achteruitgang van Grévy’s zebra’s. Hoewel ze in de eerste plaats worden bejaagd voor hun huiden, worden ze af en toe gedood voor hun voedsel. Af en toe worden ze in sommige regio’s ook gedood en gebruikt voor medicinale doeleinden. Naast de illegale jacht worden de Grévy’s ook bedreigd door uitbraken van ziekten, droogte, verlies van habitats en gefragmenteerde populaties.
Conservation Status:
De vlaktezebra staat op de lijst van bijna bedreigde diersoorten van de IUCN. De bergzebra staat op de lijst van Kwetsbare soorten en de Grévy’s zebra staat op de lijst van Bedreigde soorten.
Beschermingsinspanningen:
Beschermingsgroepen, zoals de African Wildlife Foundation (AWF), werken aan de bescherming van alle drie de soorten zebra’s door samen te werken met plaatselijke overheden en gemeenschappen. Enkele van hun methoden zijn: het aanwijzen van wildlife corridors, het bevorderen van duurzaam veebeheer, het inzetten van technologie voor natuurbehoud, en het inschakelen van wildlife scouts.