De oorsprong van de Siberian Husky: what’s in a name? We hebben het allemaal over Husky’s, maar het zuivere ras heet Siberische Husky. Ik vroeg me af, is het wishful thinking of komen ze echt uit Siberië? Het korte antwoord is duidelijk, maar het hele verhaal is veel interessanter.
Waar komen Huskies vandaan? Siberische Huskies komen oorspronkelijk uit Oost-Siberië. Ze zijn afkomstig van een zeer specifieke plaats in Siberië genaamd het Tsjoektsjen schiereiland, ook bekend als het Tsjoekotka schiereiland of Tsjoekotski schiereiland. Ze werden gefokt als sledehonden door de Chukchi mensen.
Niet alle Huskies zijn tegenwoordig noodzakelijkerwijs Siberische Huskies, maar ze zijn het oorspronkelijke ras. Er zijn ook Alaskan Huskies, de Alaskan Malamute, en de Eurohound. Alleen de Malamute is een apart erkend ras. Dus waar is de Siberische Husky begonnen?
Wie zijn de Chukchi?
De Chukchi wonen niet alleen in Siberië, maar ook in Europa en Noord-Amerika. Volgens sommige bronnen zijn de Tsjoektsji-mensen de naaste neven van de Eerste Amerikanen in Azië.
De Tsjoektsji-mensen noemen zichzelf de Luorawetlan, wat het “echte volk” betekent. Het verhaal waarom wij buitenstaanders geen echte mensen zijn, is een heel ander verhaal!
Er zijn twee hoofdgroepen:
- De nomadische groep van rendierfokkers (Chawchuw)
- De kustgroep van zeezoogdierenjagers (Ankalyn)
De laatste groep, die geen rendieren heeft, heeft honderden jaren lang honden gebruikt om sleden te trekken.
De Chukchi honden
Weliswaar wordt algemeen gesteld dat de Siberische Husky afkomstig is van het Chukchi volk, maar het ras werd voor het eerst geregistreerd in 1930 in de VS.
Maar hoe waren de Chukchi honden voor die tijd?
De Chukchi sledehonden van vandaag worden niet erkend als een apart ras, behalve door de Russische Kynologische Federatie, dat is de Russische versie van een kennel club.
Volgens Russische informatie zijn ze schaars buiten Chukotka (en ze hebben ook een sterke mening over de “Siberische” Huskies in de VS).
De Chukchi sledehond wordt gecrediteerd als het enige overgebleven ras van wat oorspronkelijk meer dan tien rassen van Siberische sledehonden omvatte.
Wanneer Chukchi sledehonden in het Westen worden genoemd, wordt over hen gesproken als een soort van Eskimo Spitz hond. Of ze worden op één hoop gegooid met andere honden, waaronder de Siberische Husky) als “laika-type” honden.
Er worden pogingen ondernomen om de honden in de VS te registreren als een zuiver ras.
Ancient Siberian Dogs
Siberische Husky’s, samen met de Groenlandse sledehonden, worden beschouwd als een oud ras.
Genetische studies toonden aan dat de twee laatstgenoemde rassen het meeste DNA delen met oude wolven, in het bijzonder de Taimyr wolf.
De oorsprong van oude honden blijft echter een bron van diepe onenigheid in de wetenschappelijke wereld. Zelfs het tijdskader is niet vastgesteld. Het zou zo lang als 33.000 jaar geleden gebeurd kunnen zijn.
Hondenbotten die gevonden zijn bij Chukchi nederzettingen en die dateren van 300 v. Chr. zouden waarschijnlijk voorouders kunnen zijn van de honden die vandaag de dag Chukchi sledehonden worden genoemd. Maar dat is slechts een mening.
Eerste Geregistreerde Hond
De Siberische Husky, ondanks zijn oude oorsprong, was niet het vroegste hondenras dat officieel werd geregistreerd.
De Amerikaanse Kennel Club (AKC) lijst van vroegst geregistreerde rassen, allen in 1878, zijn:
- Pointer
- Chesapeake Bay Retriever
- Clumber Spaniel
- Cocker Spaniel
- Engels Setter
- Gordon Setter
- Irish Setter
- Irish Water Spaniel
- Sussex Spaniel
De Siberian Husky komt pas binnen op nummer 86! In de lijst van de Fédération Cynologique Internationale (FCI) staat hij op nummer 270!!!
Het is merkwaardig dat een hond die zijn oorsprong heeft in het oude Oost-Azië en die veel van zijn oorspronkelijke genetische kenmerken heeft behouden, in de VS eerder als ras werd geregistreerd dan elders.
Hoe is dat gebeurd?
Moderne Oorsprong
De meeste bronnen schuwen te speculeren waarom de eerste Siberische Husky’s, of hond-wolven net als zij, niet over de Bering-landbrug steppe liepen met de mensen 15.000 jaar of zo geleden. Er is bewijs dat het fokken van honden voor het trekken van sleden inderdaad plaatsvond op Zhokov Eiland, Siberië.
Ja, 15.000 jaar geleden!
Maar laten we liever beginnen waar iedereen dat doet, bij Nome, Alaska.
De allereerste gedocumenteerde sledehondenrace zou hebben plaatsgevonden van Winnipeg naar St. Paul in de jaren 1850.
Het is erg moeilijk om dit eerste “geschreven” of “gedocumenteerde” verslag te vinden. In bronnen wordt beweerd dat de race gedocumenteerd was, maar er zijn geen traceerbare verwijzingen naar enig bewijs. Het is bijgevolg niet mogelijk om met zekerheid te ontdekken welke honden werden gebruikt. De honden worden gewoon “sledehonden” genoemd.
Waren het vroege Huskies?
Waarschijnlijk niet.
Wat is dan de Nome connectie? (Is Nome een beschamende afkooksel van “Geen Naam”? Jammer…maar ze werden wel beroemd dankzij de Husky’s!).
De Nome Connectie
Volgens de meeste verslagen, kwam de Siberische Husky naar Alaska in 1908.
Een Russische bonthandelaar genaamd William Goosak importeerde ze en schreef 9 honden in voor de 1909 “All Alaska Sweepstakes” race.
Dit waren naar verluidt honden van het Tsjoektsjen schiereiland en ook van andere Siberische stammen. De honden leken niet op andere sledehonden, omdat ze klein en licht waren.
Tegen alle verwachtingen in werd het team derde.
Maar hun prestaties inspireerden Fox Maule Ramsay, een jonge Schot, om in de zomer van 1909 naar Siberië te gaan op zoek naar deze honden. Hij reisde de Anadyr rivier op naar de handelsnederzetting van Markovo en verwierf ongeveer 60 of 70 van de beste exemplaren van het ras die hij kon vinden.
Tussen haakjes, deze man, die in wezen de eerste substantiële groep van echte Siberische Husky’s naar Alaska bracht, was de Hon. Charles Fox Maule Ramsay (5 maart 1885-oktober 1926), van wie weinig informatie beschikbaar is.
We vinden dat hij een Oxford diploma had, uiteindelijk trouwde, en twee kinderen had.
In 1909 was hij in Alaska, samen met zijn twee ooms Kolonel Charles Ramsay en Kolonel Weatherly Stuart om de goudmijnbelangen van de familie te behartigen. En dat is zowat alles wat we kunnen traceren van de man die het allemaal groots begon.
Na Nome
De beroemde Serum Run van Seward naar Nome door Alaska in 1925 om difterie-antitoxine naar de stad te brengen, zette Siberia Huskies stevig op de wereldkaart.
Radio, televisie en speelfilmverslaggeving volgden. Zoals te verwachten, was er een opleving van de belangstelling voor deze voorheen weinig bekende hond.
Er wordt algemeen beweerd dat Jafet Lindeberg Husky pups uit Siberië importeerde om aan Roald Amundsen te geven voor zijn Arctische expeditie in 1913 en toen de expeditie werd afgelast, gaf Lindeberg de pups aan Leonhard Seppala. Hij bezat al een aantal Husky honden, maar begon te fokken met deze pups.
De rest is Husky geschiedenis.
En toen?
Het fokken van Siberische Husky’s nam een hoge vlucht na de Serum Run.
Zowel Seppala als Gunnar Kaasen toerden met de honden door de VS. Seppala’s honden werden uiteindelijk verkocht aan een kennel gerund door Elizabeth M. Ricker in Poland Spring, Maine.
Hoewel deze kennels tientallen Huskies fokten, werden er maar weinig ooit geregistreerd bij de AKC.
AKC records van de jaren 1930 bevatten 5 met name genoemde bloedlijnen, 20 “andere honden” voornamelijk uit Massachusetts en 7 “geïmporteerde honden” waarvan geen informatie beschikbaar is.
Hierboven volgt een zeer korte samenvatting van de Husky geschiedenis.
Veel van de informatie lijkt bijna folklore te zijn b.v. waar is het werkelijke verslag van Ramsay’s reis naar Markovo? Geen van de vele Husky websites geeft een verwijzing naar de bron van dit “feit”, hoewel er foto’s zijn van de honden uit particuliere collecties.
Er bestaat blijkbaar een document dat de eerste bevestiging is van de invoer van honden rechtstreeks uit Kamtsjatka, daterend uit 1914. Daarin staat blijkbaar dat kapitein Olsen in de zomer van dat jaar ten minste 8 honden uit Petropavloska meebracht voor Leonhard Seppala.
Het lijkt erop dat er in feite tientallen (zo niet honderden) Siberische Husky’s en andere sledehonden rondliepen in de jaren 1920 en 1930.
De fokgegevens werden slecht of helemaal niet bijgehouden.
De verkopen werden niet officieel geregistreerd en bijgevolg werden de honden en hun nakomelingen onvindbaar. De invoer van de honden uit Siberië werd gestopt in 1930, zodat het ras verder werd ontwikkeld in de Verenigde Staten, vermoedelijk met de bestaande voorraad.
Gerelateerde vragen
Waarschijnlijk niet. Met de trend naar het fokken voor zowel show honden als race honden, betreuren veel hondenliefhebbers het verlies van de oorspronkelijke kenmerken van de hond.
De beste bronnen zijn boeken, waarvan de meeste niet op het internet te lezen zijn. Een lijst van hen en andere fysieke bronnen zijn beschikbaar op een website die goed is doorzocht en daadwerkelijk traceerbare referenties geeft.