Voorbij zijn de dagen dat het acceptabel was om een soft synth uit te brengen die vaag klonk als een half herinnerde herinnering aan een vintage synth die je ooit gehoord had. Nu moeten ze verdomd goed zijn, en ze worden steeds beter. Dus hoe zorg je ervoor dat een nieuwe zich onderscheidt van de massa? Een van de manieren is om een klassieker zo nauwkeurig mogelijk na te bootsen. De originele fabrikant zijn die de klassieker herschept is een andere. Maar hoe zou het zijn om de originele fabrikant te zijn en een synth te herscheppen die zelf een herschepping is van de meest klassieke synth van allemaal? Dat zou het moeten doen.

De Model D app is gebaseerd op de 2016 Minimoog Model D – degene met de dedicated LFO en extra modulatie routings – in plaats van de originele Minimoog, dus dat is de synth waarmee ik hem heb vergeleken. Het was meteen duidelijk dat de emulatie inderdaad verdomd goed is, en dat de oscillatoren en het filter hetzelfde karakter hebben als het origineel, van de initiële tonaliteit tot en met de vitale gril die ervoor zorgt dat de filterresonantie afneemt naarmate je het klavier lager speelt. Uit mijn tests bleek zelfs dat de emulatie van de resonantie dichter bij die van de originele Minimoog staat dan bij die van de 2016 synth. Zeker, er zijn verschillen. De hardware kan bijvoorbeeld een klein beetje opener klinken aan de bovenkant, maar dat is mogelijk een gevolg van het gebruik van de D/A in de iPad om een analoog/analoge vergelijking te maken. Iets duidelijker zijn de licht verschillende tijdsconstanten voor de dual-mode ADS(D) contourgeneratoren (Classic emuleert de Minimoog, terwijl Clean een contour genereert die dichter bij het theoretische ideaal ligt), zodat verschillende knopposities nodig zijn om dezelfde resultaten te verkrijgen.

Andere verschillen zijn de drive en vervorming die door de feedbackloop wordt gegenereerd, die op de app beschaafder is, en de resultaten van extreme frequentiemodulatie. Maar voor het grootste deel zijn dit verschillen die je vindt in een A/B-test wanneer je je best doet om dingen tot het uiterste te drijven. Als ik beide instrumenten zou bespelen op het podium of in de studio, betwijfel ik of velen zouden kunnen zien welke ik gebruikte. Daarom zal ik het punt niet verder aansnijden. En, in afwachting van iemand die zegt: “ah ja… maar hoe zit het met een echte Minimoog uit 1970?”, heb ik ook daarmee dezelfde tests gedaan en ben teruggekomen op het oude cliché dat je je hele leven kunt verspillen aan het zoeken naar twee identieke Minimoogs. Met mijn 1970-iets Minimoog, mijn 2016 Model D en de 2018 Model D app en controller naast elkaar, had ik gewoon het gevoel dat ik drie Minimoogs aan het bespelen was.

Het was onvermijdelijk dat Moog geen genoegen zou nemen met een beperkte reproductie van de Model D. Daarom hebben ze vier effecten die eruitzien als miniatuur-Moogerfoogers aan de app toegevoegd. De eerste daarvan is een MIDI-sync’s compatible arpeggiator die vier patronen biedt (inclusief random) die tot drie octaven omspannen, met variabele Gate lengte, latching en key hold. De tweede is een gemoduleerde vertragingslijn waarmee je verschillende effecten kunt programmeren, variërend van eenvoudige flanging en chorussen tot korte slap-back vertragingen. Vervolgens is er een ping-pong delay die ook kan worden gesynchroniseerd met MIDI Clock. Tenslotte is er een looper waarmee je loops en sound-on-sound opnames kunt maken. Het was bij het gebruik van deze laatste dat ik mijn enige operationele problemen met de app tegenkwam; ik vond dat de metronoom te luid was, overdubbing kon leiden tot glitches, en de master volumeregelaar van de app is losgekoppeld van het doorgeluste signaalpad, wat betekent dat het te gemakkelijk is om overloads te creëren. Ik betwijfel of Moog het heeft uitgebracht met glitching fouten, dus misschien had ik de limiet van mijn iPad op dit punt bereikt.

Er zijn een aantal minder voor de hand liggende verschillen tussen de hardware Model D en de app. Kort na de release, de app kreeg velocity en aftertouch gevoeligheid, hoewel het niet mogelijk om aftertouch te gebruiken om de diepte van vibrato of filter cutoff frequentie modulatie beïnvloeden. Ik vroeg dit aan de ingenieurs van Moog, die dachten dat dit goede ideeën waren en binnen enkele dagen verscheen er een nieuwe versie die aftertouch naar de hoeveelheid van het modulatiewiel stuurde. Bovendien kun je aftertouch opnemen en afspelen via MIDI op de app, wat je niet kunt op de Model D zelf.

Een ander verborgen verschil ligt in de beschikbare toetsenprioriteiten. De originele Minimoog bood alleen lage-noot prioriteit met enkele triggering, terwijl de 2016 revisie lage, hoge en laatste noot opties bood met enkele- en multi-triggering. Moog heeft alleen de laatste van deze prioriteiten gekozen voor de app, die strikt last-note prioriteit is, hoewel het de single- en multi-triggering-modi behoudt. Last note priority voelt een beetje vreemd aan op een Minimoog, hoewel het over het algemeen mijn voorkeur heeft voor een monosynth.

Het grootste verschil ligt echter in de optionele vierstemmige polyfonie van de app. Tientallen jaren lang droomden mensen ervan om een polyfone Minimoog te bespelen, maar toen soft synths dit mogelijk maakten, ontdekten ze dat de resultaten te groot konden zijn en te veel aandacht vroegen om goed te klinken in een mix. Moog heeft dit tot op zekere hoogte verholpen in de app door het niveau en de waargenomen aanwezigheid te verlagen wanneer je overschakelt naar de polyfone modus. De app kan dan geweldig klinken als een vierstemmige polysynth, als je het geluid zodanig in toom houdt dat het geschikt is om op deze manier te spelen.

Gelukkig genoeg is het selecteren van deze opties (en andere) in de app veel eenvoudiger dan het gebruik van de toetsencombinaties van het Model D, en met een reeks eenvoudige menu’s kun je zaken als de LFO-golfvorm, toetsgedrag, monofone en polyfone modi, velocity- en aftertouch-bestemmingen enzovoort bepalen. Aan de andere kant is er veel gepropt in de GUI en, omdat Moog ervoor koos om dit een nauwkeurige imitatie van het hardware bedieningspaneel te maken in plaats van een benadering met grotere knoppen en schakelaars, kan het een beetje onhandig zijn om te programmeren. Om dit te verhelpen is er een fijnafstellingsmodus voor de knoppen; raak de weergave van de houten kast aan terwijl je aan de knop draait en alles wordt gemakkelijker te bedienen.

Zo hoe is het om te spelen? Het is onvermijdelijk dat het bespelen van een app anders is dan achter 20 kg iconisch hout en metaal staan, maar de verschillen zijn niet zo groot als je zou denken. Aan elke regelaar van de Model D-app kan een MIDI CC worden toegewezen, dus met een MIDI-controller met een adequate selectie knoppen en schakelaars kun je de app besturen zoals je dat met het origineel zou doen. Voeg daar velocity en aftertouch aan toe, en zeg even ‘dank je wel’ tegen de ingenieurs bij Moog Music voor de lage latency, en je hebt een heel behoorlijke performance synth. Ik geef toe dat niet iedereen er blij mee zal zijn, en het lijdt geen twijfel dat i-thingies lastig kunnen zijn voor serieus gebruik, maar als je je geluiden van tevoren programmeert (je kunt patches en banken van patches opslaan en opnieuw laden) en controllers gebruikt om ze te bedienen (zoals het hoort), zul je merken dat je een heel bruikbare Minimoog hebt. Hmm… zeer bruikbaar, tenzij je ondeugende dingen wilt doen zoals een knop gebruiken om de filterafsnijfrequentie te sweepen als onderdeel van een liveoptreden, op welk punt de kwantisering van MIDI zal resulteren in zippering. Maar dat is een beperking van MIDI, niet iets specifieks voor de Model D app.

Er waren slechts twee andere kwesties die het vermelden waard zijn. Ten eerste, zelfs in Classic contour mode, kun je het filter niet verder openen of de VCA gain verhogen door snel te spelen. Dit is jammer, want hoe subtiel het effect ook is, het voegt veel toe aan het karakter van solo’s die op Minimoogs worden gespeeld, dus ik hoop dat het in een toekomstige revisie wordt toegevoegd. Ten tweede is er een beetje aliasing aan de top, hoewel dit in de sfeer viel van dingen waar ik naar moest zoeken, niet een probleem dat zich voordeed toen ik de app echt aan het spelen was.

In conclusie, dit is een geweldige emulatie van de Minimoog Model D, en het is verbazingwekkend waardevol. Zeker, je kunt hem niet in een modulair analoog systeem zetten, en hij mist een externe signaalingang, maar dat zijn kleine prijsjes voor alle extra’s, vooral omdat je 99,6 procent van de prijs van het origineel bespaart. Dus wanneer gaan we de Model D op onze laptops en desktop computers zien? Niet binnenkort, vrees ik. Moog Music is eerlijk geweest dat, hoewel ze een aanzienlijke expertise hebben in het maken van iOS apps, ze beperkte middelen hebben om een hele nieuwe ontwikkelingsstroom van AAX/VST/AU plug-ins aan te wenden. In de tussentijd kan ik alleen maar besluiten met het gebruik van een afschuwelijke uitdrukking die mijn Amerikaanse vrienden zo dierbaar is. Voor slechts £10$10 is de Model D app een ‘no brainer’.