Liofilizowanie żywności ma długą historię, prawdopodobnie ponad tysiąc lat, ponieważ ludzie żyjący w pobliżu gór pozostawiali produkty w dogodnych miejscach, gdzie połączenie niskich temperatur i dużych wysokości (niższe ciśnienie) umożliwiało zamarzanie wody w żywności, a następnie sublimację, tj. zmianę wody w żywności z lodu na odparowany gaz, bez przechodzenia przez formę płynną. Pozostawiona żywność o niskiej zawartości wody byłaby znacznie lżejsza, nadal przypominałaby oryginalną żywność (zwłaszcza z oryginalnymi kolorami, a więc składnikami odżywczymi) i trwałaby znacznie dłużej.

Nowoczesne liofilizowanie rozpoczyna się od zamrożonych produktów (tak jak w zamrażarkach w supermarketach), następnie umieszcza się je w dużej komorze próżniowej, gdzie zamrożona woda wewnątrz żywności sublimuje w kontrolowanych warunkach. Powstała w ten sposób liofilizowana żywność jest lekka, zachowuje oryginalne kolory i smaki, nie psuje się przez lata, a co najważniejsze, zachowuje makro- i mikroelementy (witaminy i minerały) oraz fitoskładniki. Badania wykazały, że liofilizowana żywność często zachowuje ponad 90% oryginalnych wartości odżywczych świeżej żywności, o wiele więcej niż inne techniki suszenia (suszenie powietrzem, suszenie ciepłem), które zazwyczaj niszczą mikroelementy i fitoskładniki – co łatwo zauważyć po dużych zmianach w kolorach żywności.

Jak mrożonki, liofilizowana żywność jest najpierw zbierana w szczytowym momencie dojrzałości, aby mieć lepszy smak i składniki odżywcze. Ale typowe kupowane w sklepach „świeże” owoce i warzywa są zbierane wcześnie, sztucznie dojrzewają i tracą do połowy swoich wartości odżywczych siedząc w lodówce.

Liofilizaty od dawna są spożywane przez ludzi w wymagających kontekstach, takich jak wspinaczka górska i loty kosmiczne, gdzie lekka i wysokoodżywcza żywność jest absolutnie niezbędna. Ale nie musisz być astronautą, aby korzystać z jej wygody i super wartości odżywczych!

Szeroki przegląd liofilizowanej żywności vs inne metody suszenia, w zachowaniu przeciwutleniaczy i fitoskładników: A Review on the Effect of Drying on Antioxidant Potential of Fruits and Vegetables (2016)

Typowe badania dotyczące żywienia świeżego vs mrożonego obejmują: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0889157517300418 i https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/j.1365-2621.1999.tb15943.x

.