Leer en Español:
Rógówka
Co powoduje problemy z rogówką?
Choroby oczu i urazy mogą uszkodzić rogówkę. Oto kilka powszechnych problemów z oczami, które mogą prowadzić do uszkodzenia rogówki:
oKeratokonus, w przypadku którego rogówka ma kształt stożka, a nie kopuły
oDystrofia Fuksa, w przypadku której komórki w wewnętrznej warstwie rogówki nie działają skutecznie
oInfekcje lub urazy oka, które powodują blizny na rogówce
oPoprzednia operacja rogówki lub inne zabiegi na oku, które uszkodziły rogówkę
Jakie są dystrofie rogówki?
Dystrofie rogówki to grupa rzadkich, genetycznych schorzeń oczu. W dystrofiach rogówki, nieprawidłowy materiał gromadzi się w rogówce (przezroczyste, przednie okno oka). Większość dystrofii rogówki dotyka obojga oczu. Postępują one powoli i występują rodzinnie.
Rogówka składa się z pięciu warstw:
oEpitel: najbardziej zewnętrzna, ochronna warstwa rogówki.
oBłona Bowmana: ta druga warstwa ochronna jest silna.
Stroma: najgrubsza warstwa rogówki. Zbudowana jest z wody, włókien kolagenowych i innej tkanki łącznej. Wzmacnia ona rogówkę i sprawia, że jest ona elastyczna i przejrzysta.
oBłona Descemeta: cienka, mocna warstwa wewnętrzna, która również jest ochronna.
oEndotelium: najbardziej wewnętrzna warstwa składająca się z komórek, które wypompowują nadmiar wody z rogówki.
Dystrofie rogówki są spowodowane gromadzeniem się obcego materiału w jednej lub więcej z pięciu warstw rogówki. Materiał ten może spowodować, że rogówka straci swoją przejrzystość. Może to powodować utratę wzroku lub niewyraźne widzenie.
Istnieje ponad 20 różnych typów dystrofii rogówki. Są one ogólnie pogrupowane w trzy kategorie:
oDystrofie przednie lub powierzchowne dystrofie rogówki. Dotyczą one najbardziej zewnętrznych warstw rogówki: nabłonka i błony Bowmana.
oStromalne dystrofie rogówki dotyczą zrębu, który jest środkową i najgrubszą warstwą rogówki.
oDystrofie tylnej części rogówki dotyczą najbardziej wewnętrznych części rogówki: śródbłonka i błony Descemeta. Najczęstszą dystrofią tylnej części rogówki jest dystrofia Fuchsa.
Jakie są objawy dystrofii rogówki?
Objawy dystrofii rogówki zależą od rodzaju dystrofii rogówki. Niektóre osoby nie doświadczają żadnych objawów. U innych, gromadzenie się materiału w rogówce powoduje, że staje się ona nieprzezroczysta (nie jest przejrzysta). Prowadzi to do niewyraźnego widzenia lub utraty wzroku.
Wiele osób doświadcza również erozji rogówki. Dzieje się tak, gdy warstwa komórek na powierzchni rogówki (nabłonek) rozluźnia się z warstwą pod nią (błona Bowmana).
Nadżerka rogówki powoduje:
łagodny do silnego ból oka
wrażliwość na światło
uczucie, jakby coś było w oku
Kto jest narażony na ryzyko wystąpienia dystrofii rogówki?
Ponieważ większość dystrofii rogówki ma podłoże genetyczne, występowanie choroby w rodzinie zwiększa ryzyko. Dystrofie rogówki mogą pojawić się w każdym wieku. Większość dystrofii rogówki dotyka w równym stopniu mężczyzn i kobiety, z wyjątkiem dystrofii Fuchsa. Dystrofia Fuchsa częściej dotyka kobiety niż mężczyzn.
Diagnoza i leczenie dystrofii rogówki
Jeśli Twój okulista uzna, że masz dystrofię rogówki, zbada Twoje oko. Zapyta również o historię chorób oczu w Twojej rodzinie.
Twój okulista użyje mikroskopu z lampą szczelinową, aby świecić cienką, jasną warstwą światła do Twojego oka. Pomoże to lekarzowi dokładnie zbadać przednią część oka. Jeśli ktoś nie ma żadnych objawów, rutynowe badanie oka może wykazać, że ma dystrofię rogówki. W niektórych przypadkach, badania genetyczne mogą zidentyfikować dystrofie rogówki.
Jak leczy się dystrofie rogówki?
Leczenie dystrofii rogówki zależy od:
rodzaju dystrofii, oraz
nasilenia objawów
Jeśli nie masz żadnych objawów, okulista może ściśle monitorować Twoje oczy, aby sprawdzić, czy zaburzenie postępuje. W innych przypadkach odpowiednie mogą być krople do oczu, maści lub leczenie laserowe. W wielu przypadkach u osób z dystrofią rogówki dochodzi do powtarzającej się erozji rogówki.
Stan ten można leczyć za pomocą:
oantybiotyków
olub nawilżających kropli do oczu
maści
lub specjalnych miękkich soczewek kontaktowych, które chronią rogówkę
Jeśli erozja nie ustępuje, inne opcje leczenia mogą obejmować zastosowanie terapii laserowej lub techniki skrobania rogówki. W cięższych przypadkach konieczny może być przeszczep rogówki (tzw. keratoplastyka). Uszkodzona lub niezdrowa tkanka rogówki jest usuwana, a na jej miejsce wstawiana jest czysta tkanka rogówki dawcy. W przypadku dystrofii śródbłonkowych, takich jak dystrofia Fuchsa, stosuje się częściowy przeszczep rogówki (lub keratoplastykę śródbłonkową).
About Corneal Transplantation
Rogówka jest przejrzystym, przednim oknem oka. Pomaga ona skupić światło do oka, dzięki czemu można widzieć. Rogówka jest zbudowana z warstw komórek. Warstwy te współpracują ze sobą, aby chronić Twoje oko i zapewnić wyraźne widzenie. Aby dobrze widzieć, Twoja rogówka musi być czysta, gładka i zdrowa. Jeśli jest ona zbliznowaciała, opuchnięta lub uszkodzona, światło nie jest prawidłowo ogniskowane w oku. W rezultacie Twoje widzenie jest zamazane lub widzisz odblaski.
Jeśli Twoja rogówka nie może zostać wyleczona lub naprawiona, okulista może zalecić przeszczep rogówki. Polega on na zastąpieniu chorej rogówki przez czystą, zdrową rogówkę od ludzkiego dawcy. Dawca ludzki to osoba, która decyduje się oddać (darować) swoją rogówkę po swojej śmierci osobom, które jej potrzebują. Wszystkie oddane rogówki są dokładnie badane, aby upewnić się, że są zdrowe i bezpieczne do użycia. Istnieją różne rodzaje przeszczepów rogówki. W niektórych przypadkach wymieniane są tylko przednia i środkowa warstwa rogówki. W innych usuwana jest tylko warstwa wewnętrzna. Czasami konieczna jest wymiana całej rogówki.
Opcje chirurgii przeszczepu rogówki
Przeszczep rogówki pełnej grubości:
Twoja cała rogówka może wymagać wymiany, jeśli uszkodzone są zarówno przednia, jak i wewnętrzna warstwa rogówki. Nazywa się to penetrującą keratoplastyką (PK), lub przeszczepem rogówki pełnej grubości. Twoja chora lub uszkodzona rogówka jest usuwana. Następnie wszywa się na miejsce czystą rogówkę dawcy.
PK ma dłuższy okres rekonwalescencji niż inne rodzaje przeszczepów rogówki. Odzyskanie pełnego widzenia po PK może trwać do 1 roku lub dłużej. Przy PK istnieje nieco większe ryzyko niż przy innych typach przeszczepów rogówki, że rogówka zostanie odrzucona. Dzieje się tak, gdy układ odpornościowy organizmu atakuje nową tkankę rogówki.
Przeszczep rogówki częściowej grubości:
Czasami uszkodzeniu ulegają przednie i środkowe warstwy rogówki. W takim przypadku usuwane są tylko te warstwy. Warstwa śródbłonka, czyli cienka warstwa tylna, zostaje zachowana na swoim miejscu. Przeszczep ten nazywany jest keratoplastyką płytkową (DALK) lub przeszczepem rogówki o częściowej grubości. DALK jest powszechnie stosowany w leczeniu keratoconus lub wybrzuszenia rogówki.
Czas gojenia po DALK jest krótszy niż po pełnym przeszczepie rogówki. Istnieje również mniejsze ryzyko odrzucenia nowej rogówki.
Keratoplastyka śródbłonkowa:
W niektórych schorzeniach oczu uszkodzeniu ulega najbardziej wewnętrzna warstwa rogówki zwana „śródbłonkiem”. Powoduje to obrzęk rogówki, co wpływa na jakość widzenia. Keratoplastyka śródbłonkowa jest operacją polegającą na zastąpieniu tej warstwy rogówki zdrową tkanką dawcy. Jest ona znana jako częściowy przeszczep, ponieważ wymieniana jest tylko ta wewnętrzna warstwa tkanki.
Istnieje kilka rodzajów keratoplastyki śródbłonkowej. Są one znane jako:
oDSEK (lub DSAEK) – Descemet’s Stripping (Automated) Endothelial Keratoplasty
oDMEK – Descemet’s Membrane Endothelial Keratoplasty
Każdy typ usuwa uszkodzone komórki z wewnętrznej warstwy rogówki zwanej błoną Descemeta. Uszkodzona warstwa rogówki jest usuwana przez małe nacięcie. Następnie nowa tkanka jest umieszczana na miejscu. Tylko kilka szwów – jeśli w ogóle – jest potrzebnych do zamknięcia nacięcia. Znaczna część rogówki pozostaje nietknięta. Zmniejsza to ryzyko odrzucenia nowych komórek rogówki po operacji.
Kilka rzeczy, które warto wiedzieć:
oW przypadku operacji DSEK/DSAEK tkanka dawcy może być łatwiejsza do przeszczepienia i umiejscowienia, ponieważ jest grubsza niż tkanka dawcy w operacji DMEK.
oW operacji DMEK tkanka dawcy jest cienka i może być trudniejsza do przeszczepienia. Jednak powrót do zdrowia jest szybszy, ponieważ tkanka przeszczepu jest cieńsza.
oTwój chirurg okulista wybierze rodzaj operacji w oparciu o stan Twojej rogówki
.