Zainspirowany pracami Jeana Piageta, psycholog rozwojowy Lawrence Kohlberg był jednym z pierwszych badaczy, którzy zajęli się rozwojem moralnym jednostki. Kohlberg przedstawiał swoim eksperymentatorom dylematy moralne w formie małych historyjek, a następnie prosił ich o dokonanie moralnej oceny zachowania głównego bohatera każdej z nich. Analizując powody, dla których badani uzasadniali swoje sądy (bardziej niż same sądy), Kohlberg zidentyfikował trzy główne poziomy osądu moralnego, z których każdy podzielił na dwa etapy, w sumie sześć kolejnych etapów, w których każda jednostka w coraz większym stopniu bierze pod uwagę innych ludzi w swoich decyzjach o tym, jak się zachować.

Pierwsze dwa etapy, na poziomie 1, moralności przedkonwencjonalnej, występują zanim jednostka w ogóle uświadomi sobie konwencje społeczne. Na etapie 1 (od około 2 lub 3 roku życia do około 5 lub 6 roku życia), dzieci starają się głównie uniknąć kary, którą mogą wymierzyć im autorytety, takie jak rodzice.Dla nich
Na etapie 2 (od 5 do 7 roku życia, lub w niektórych przypadkach do 9 roku życia), dzieci uczą się, że w ich interesie leży dobre zachowanie, ponieważ w zamian za to czeka nagroda.
Następne dwa etapy występują na poziomie 2, moralności konwencjonalnej – tak nazwanej, ponieważ na tych etapach nie są to już osoby takie jak rodzice, ale raczej grupy społeczne, takie jak rodzina i przyjaciele, które dzieci postrzegają jako źródło autorytetu. Na etapie 3 (od około 7 do około 12 roku życia), dzieci odczuwają potrzebę zaspokojenia oczekiwań innych członków swojej grupy. W ten sposób dzieci starają się zachować reguły, które prowadzą do przewidywalnego zachowania.
Na etapie 4 (średnio od 10 do 15 roku życia) konwencje kierujące zachowaniem jednostki rozszerzają się o konwencje społeczeństwa, w którym żyje. Badając uzasadnienie dla danego sposobu działania, jednostka rozważa, czy jest ono zgodne z normami i prawami tego społeczeństwa.
Poziom 3, moralność postkonwencjonalna, został tak nazwany, ponieważ w dwóch ostatnich etapach, które obejmuje, moralność jednostki wykracza poza ramy odniesienia jednego konkretnego społeczeństwa. Na etapie 5 (zaczynającym się w niektórych przypadkach już w wieku 12 lat) jednostki czują się tak, jakby dobrowolnie podjęły zobowiązanie umowne z każdą osobą wokół siebie. Zobowiązanie to opiera się na dążeniu do konsensusu i racjonalnej ocenie korzyści, jakie wszyscy mogą odnieść z istnienia tych zasad.
Na etapie 6 na osądy jednostek dotyczące dobra i zła zaczynają wpływać uniwersalne zasady moralne. Ludzie na etapie 6 zgadzają się, że prawa i wartości społeczne mają pewną ważność, ale jeśli te prawa są sprzeczne z ich własnymi zasadami godności ludzkiej, będą przestrzegać tych zasad, które traktują jako wewnętrznie narzucony imperatyw.

Według Kohlberga ludzie przechodzą przez te sześć etapów w powyższej kolejności: większość dzieci ma moralność przedkonwencjonalną, a większość dorosłych – konwencjonalną. Kohlberg szacował, że tylko 20 do 25% dorosłej populacji osiąga postkonwencjonalny poziom moralności.
Nieco później w swojej karierze Kohlberg opisał etap 7, „etap mistyczny”, który uważał za metaetyczny: na tym etapie jednostki stają się zdolne do problematyzowania każdego działania lub zamiaru poprzez zadawanie sobie pytania, dlaczego może ono być moralne.
Model rozwoju moralnego Kohlberga, choć może być krytykowany pod wieloma względami, jest cenny, ponieważ skupia się na pewnych centralnych kwestiach, którymi jednostki muszą się zająć, konstruując swoje relacje z innymi.

Badania przeprowadzono na 183 osobach stawiających opór polityczny w takich obszarach, jak polityka antynuklearna i opór podatkowy. W porównaniu z osobami niepodtrzymującymi oporu, osoby te silniej odrzucały autorytety społeczne i polityczne oraz wierzyły, że indywidualne sumienie jest lepszym przewodnikiem postępowania niż prawo. Te perspektywy moralne sytuowały ich zatem na 5. i 6. etapie rozwoju Kohlberga. Dla porównania, konserwatyści znajdowali się głównie na etapie 4, a liberałowie na etapie 5.

.