(Noot van de redactie: dit artikel werd oorspronkelijk gepubliceerd op 9 januari 2008.)

Het geslacht Rhododendron is misschien wel het belangrijkste geslacht van bloeiende heesters dat door tuiniers in gematigde streken van de wereld wordt gekweekt. Er zijn letterlijk duizenden hybriden en er worden er elk jaar nog meer ontwikkeld! Het probleem met dit geslacht is natuurlijk dat de meeste niet erg winterhard zijn, vooral de groenblijvende soorten niet. Bladverliezende azalea’s zijn iets winterharde soorten, omdat ze geen winterbladeren hebben. De standaard azaleahybriden, de Exbury, Knap Hill en Ghents, zijn echter nog steeds slechts betrouwbaar winterhard tot USDA zone 5.

De laatste tijd is er veel veredeling geweest om hardere azalea’s en rhododendrons te ontwikkelen. In Finland wordt een hele reeks superharde wintergroene rhododendrons ontwikkeld, terwijl dichter bij huis een reeks zeer winterharde bladverliezende azalea’s, de “Northern Lights” azalea’s, wordt gekweekt. Deze hybriden werden ontwikkeld aan de Universiteit van Minnesota. De hybridisatie startte in 1957, maar de eerste introductie vond pas plaats in 1978. De veredeling is nog steeds aan de gang met twee nieuwe releases in 2005. De meeste azalea’s van Northern Lights zijn winterhard tot -30 F of -34 C, waardoor ze met succes kunnen worden geteeld in USDA-zone 4, en sommige zelfs in USDA-zone 3. Veel van deze hybriden zijn het resultaat van het kruisen van de zeer winterharde Amerikaanse soorten, R. prinophyllum en R. canadense met verschillende Exbury-type Azalea’s. Hoewel veel van de resulterende hybriden kleinere bloemen hebben dan de standaard azalea’s, hebben verschillende toch redelijk grote trossen. Vele zijn geurig en de meeste hebben een uitstekende rode, oranje en paarsachtige herfstkleur. Hieronder vindt u de beschikbare hybriden (sorry, ik heb niet van allemaal foto’s, maar mijn verzameling groeit nog steeds!):

‘Northern Lights’ – de hybride waar het allemaal mee begon. Deze heeft roze bloemen aan een struik die tot 2 meter hoog kan worden, waarmee hij tot de hoogste van alle series behoort. Hij werd uitgebracht in 1978.

‘Pink Lights’ – middelroze bloemen van middelmatige grootte aan een struik die tot 2 meter hoog wordt. Deze hybride werd ontwikkeld in 1984. Helaas is deze moeilijk te vermeerderen en dus moeilijk te vinden.

‘Rosy Lights’ – een dieper roze selectie uit dezelfde kruising die ‘Pink Lights’ creëerde. Hij is zeer bloeirijk en compacter dan ‘Pink Lights’, tot 1,5 m.

‘Orchid Lights’ – een compacte hybride met R. canadense als een van de ouders. De bloemen zijn de kleinste van de Northern Lights, maar de planten behoren tot de winterhardste, en kunnen tot -40 F (-40 C) overleven. De planten vormen dikke struiken tot 1 meter hoog. Deze hybride werd ontwikkeld in 1986.

‘Lemon Lights’ – heldergele bloemen aan een struik die tot ongeveer 1 meter hoog wordt. De bloemen zijn redelijk groot. Hij werd uitgebracht in 1996.

‘White Lights’ – uit lichtroze knoppen openen witte bloemen met de geringste zweem van roze. De planten zijn stevig en kunnen tot 1,5 m hoog worden. Het is de tweede meest winterharde in de groep, naast ‘Orchid Lights’. Hij werd in 1984 op de markt gebracht.

‘Mandarin Lights’ – dieporanje bloemen, vergelijkbaar met die van de beroemde Exbury-hybride, ‘Gibraltar’. De trossen zijn vrij groot en de planten worden 6-8 voet. Hij werd uitgebracht in 1996.

‘Golden Lights’ – oranjegele bloemen van een goede grootte en substantie. De planten bereiken een hoogte van 4 tot 6 meter. Deze hybride heeft de beste meeldauwresistentie van alle Northern Lights azalea’s. Ze werd ontwikkeld in 1994.

‘Northern Hi-Lights’ – een mooie tweekleurige bloem; bleek roomgeel tot wit met een opvallende gele vlek. De bloemen zijn middelmatig groot en de planten worden 4 tot 6 meter hoog. Deze hybride stamt uit dezelfde kweek als ‘Golden Lights’ en werd ook in 1994 ontwikkeld.

‘Spicy Lights’ – roze bloemen met oranje boventonen maken deze hybride tot een van de mooiste uit de serie. Planten bereiken 5-6 voet. Hij werd uitgebracht in 1987.

‘Apricot Surprise’ – ongebruikelijk in de serie, deze hybride kreeg niet de naam ‘Lights’ zoals de rest. De planten zijn compact (3-4 voet) met kleine, vaak dubbele bloemen met een duidelijke abrikoos-perziktint. Deze hybride heeft ook een heerlijke geur. Hij werd in 1984 op de markt gebracht.

‘Tri-Lights’ – een nieuwere hybride die in 2003 werd ontwikkeld. De bloemen zijn wit met dieproze randen en een gele vlek. Ze is niet zo winterhard als de anderen in de serie, maar heeft een van de sterkste geuren. Wordt 4 tot 6 meter hoog.

‘Western Lights’ – een zeer recente introductie, dit is een tetraploïde versie van ‘Orchid Lights’. De planten zien er hetzelfde uit, behalve dat de bloemen groter zijn en meer substantie hebben.

‘Lilac Lights’ – een nieuwe hybride die in 2005 is ontwikkeld uit ‘Orchid Lights’. Deze heeft een betere meeldauwresistentie dan zijn voorganger.

‘Candy Lights’ – nog een nieuwe release in 2005, deze heeft bloemen in een mix van wit en lichtroze. De planten worden 3 tot 5 meter hoog.