The Big Crunch is een van de door wetenschappers voorspelde scenario’s waarin het heelal zou kunnen eindigen. Net als vele andere is het gebaseerd op Einsteins Algemene Relativiteitstheorie. Dat wil zeggen, als de Big Bang beschrijft hoe het Heelal hoogstwaarschijnlijk begon, dan beschrijft de Big Crunch hoe het als gevolg van dat begin zal eindigen.
Het vertelt ons dat de uitdijing van het Heelal, die het gevolg is van de Big Bang, niet eeuwig zal doorgaan. In plaats daarvan zal het op een bepaald moment stoppen met expanderen en in zichzelf instorten, waarbij het alles met zich mee zal trekken totdat het uiteindelijk in het grootste zwarte gat ooit zal veranderen. Nou, we weten allemaal hoe alles wordt samengeperst als het in dat gat zit. Vandaar de naam Big Crunch.
Wetenschappers kunnen de mogelijkheid van een Big Crunch pas met zekerheid voorspellen als zij bepaalde eigenschappen van het heelal hebben vastgesteld. Een daarvan is de dichtheid. Men gelooft dat als de dichtheid groter is dan een bepaalde waarde, die bekend staat als de kritische dichtheid, een uiteindelijke ineenstorting zeer goed mogelijk is.
Zo ziet u, aanvankelijk geloofden wetenschappers dat er slechts twee factoren waren die deze uitdijing sterk beïnvloedden: de gravitationele aantrekkingskracht tussen alle sterrenstelsels (die evenredig is met de dichtheid) en hun uitgaande momentum ten gevolge van de Big Bang.
Nu, net als ieder lichaam dat tegen de zwaartekracht in gaat, b.v. als je iets omhoog gooit, zal dat lichaam het uiteindelijk opgeven en weer naar beneden komen zolang er geen andere kracht is die het omhoog duwt.
Dus, dat de zwaartekracht uiteindelijk zal winnen, leek ooit een logische voorspelling. Maar dat was totdat wetenschappers ontdekten dat het heelal in feite steeds sneller uitdijt in de gebieden die het verst van ons verwijderd zijn.
Om dit verschijnsel te verklaren, moesten wetenschappers uitgaan van de aanwezigheid van een onbekende entiteit, die zij ‘donkere energie’ noemden. Algemeen wordt aangenomen dat deze entiteit alle sterrenstelsels verder uit elkaar duwt. Met donkere energie, en het weinige dat er over bekend is, in beeld, lijkt er weinig ruimte te zijn voor de mogelijkheid van een Big Crunch.
Op dit moment wijzen metingen van NASA’s Chandra X-ray observatorium erop dat de sterkte van donkere energie in de Universiteit constant is. Gewoon voor extra informatie, een toenemende donkere energie sterkte zou de mogelijkheid van een Big Rip hebben ondersteund, een ander universum einde dat voorspelde dat alles (inclusief atomen) uit elkaar werden gerukt.
Zelfs met een onveranderlijke donkere energie sterkte, is een steeds uitdijend universum nog steeds het meest waarschijnlijke scenario. Dus tenzij er gegevens worden verzameld die deze eigenschappen tegenspreken, zal de Big Crunch als een minder favoriete theorie moeten blijven.
Artikelen over de big crunch zijn zo hot. Het is maar goed dat we hier in Universe Today een mooie verzameling van ze hebben. Hier zijn er twee:
- Geen “Big Rip” in onze toekomst: Chandra geeft inzicht in donkere energie
- Zwarte gaten kunnen maar zo groot worden
Hier zijn links van NASA over de grote scheur:
- Chandra Discovery Sheds Light on Dark Energy
- Dark Energy Changes the Universe
Oogjes moe? Laat uw oren u voor de verandering eens helpen met leren. Hier zijn enkele afleveringen van Astronomy Cast die misschien wel in de smaak zullen vallen:
- Galactisch stof, de snelheid van fotonen, en de Big Bang berekeningen
- Zwarte gaten groot en klein