Als psychotherapeut die al lange tijd in dienst is, heb ik verschillende verontrustende trends waargenomen die een ravage kunnen aanrichten onder patiënten die psychiatrische medicijnen gebruiken. Sommigen willen dat hun medicijnen dienen als een “magische pil” die hen in staat stelt nog lang en gelukkig te leven zonder emotioneel werk te hoeven verrichten. Anderen nemen hun medicijnen op een aan-uit manier, in plaats van zoals voorgeschreven. Een subgroep weigert zelfs tijdelijk medicijnen te nemen, hoezeer ze de chemische hulp ook nodig hebben om emotioneel te stabiliseren.

Dan zijn er diegenen die het onderwerp zijn van dit artikel: mensen die maanden, misschien jaren psychische medicijnen nemen en er plots mee stoppen zonder hun dokter te raadplegen. Uit een onderzoek van 2007 tot 20081 blijkt dat ongeveer 60% van de schizofreniepatiënten zich niet aan de voorgeschreven medicijnen houdt, ermee stopt of ze sporadisch inneemt. Volgens een onderzoek uitgevoerd door Mental Illness Policy Org,2 is een belangrijke reden voor het niet therapietrouw zijn van mensen met schizofrenie “anosognosia” – de overtuiging dat ze geen geestelijke ziekte hebben.

Andere redenen voor het niet therapietrouw zijn middelenmisbruik, de kosten van de medicijnen, een slechte relatie met hun psychiater en angst voor de bijwerkingen van het medicijn. Tragisch genoeg kan het niet volgens voorschrift innemen van antipsychotica of lithium bij ernstig geesteszieken leiden tot een veelheid aan ellende – terugval van symptomen, ziekenhuisopname, dakloosheid, gewelddadige episodes…

Natuurlijk hoeft iemand niet psychotisch te zijn om te stoppen met het volgen van het medicijnprotocol. Maar zoals Kimberly Garruto-Morgan, een psychiatrisch verpleegkundige in het New Yorkse Mt. Sinai Hospital, treurig vaststelt: “Ik zie veel patiënten stoppen met het slikken van hun medicijnen en uiteindelijk bij mij op de opnameafdeling komen als gevolg daarvan.”

Verhalen van Patiënten

Trouw zes jaar lang slikte *Warren anti-depressiva zoals voorgeschreven voor zijn zware depressie en OCD. Uiteindelijk, moe van het gevoel emotioneel vlak (“Zelfs als ik denk aan de dood van mijn moeder zes maanden geleden, kan ik niet huilen”) en het hebben van geen sex drive, Warren werd geïntrigeerd toen een vriend voorgesteld psychedelische paddestoelen als een alternatief voor Prozac. Vastbesloten om zich niet van zijn plan te laten weerhouden, zweeg Warren over zijn besluit om van de medicijnen af te kicken. Positief was dat Warren zich ervan bewust was dat de veiligste manier om van een medicijn af te komen is om de dagelijkse dosis langzaam te “titreren” of te verminderen in plaats van de medicijnen door het toilet te spoelen. (Waarschuwing: titratie mag niet worden geprobeerd zonder begeleiding van een arts.)

Warren’s doel was om binnen een maand na het begin van zijn ontwenning vrij van chemicaliën te zijn. Hoe dichter Warren bij dit doel kwam, hoe overweldigender zijn depressie werd. De paddestoelen zorgden voor een zeer tijdelijke opkikker. Toen hij ernstige zelfmoordgedachten kreeg, ging Warren terug naar zijn psychiater om de Prozac weer in te nemen. Antidepressiva hebben meestal weken nodig voordat ze beginnen te werken. Omdat de drugs nu volledig uit Warren’s systeem verdwenen waren, moest hij, in plaats van te beginnen met de dosering die effectief was geweest, een zeer lage dosering krijgen en die geleidelijk opvoeren. Van de vijf weken die hij nodig had om emotioneel te stabiliseren, bracht hij er twee door op een psychiatrische afdeling.

Dan is er *Rebecca. Elke keer als ze haar psychiater vertelde hoe boos ze was dat ze aankwam van lithium, of dat ze zich “gestigmatiseerd” voelde omdat ze de rest van haar leven medicijnen moest gebruiken om haar bipolaire stoornis onder controle te houden, zei hij iets als: “Wees dankbaar dat het werkt.” Uit angst voor afkeuring van haar arts, besloot Rebecca te zwijgen over haar besluit om de medicijnen alleen in te nemen als ze zichzelf voelde fietsen. Haar redenering: “Ik doe het al een tijdje heel goed.” Helaas was het resultaat van haar onregelmatige dosering een manie-episode waarbij ze, overtuigd dat ze Jezus Christus was, bijna van een dak sprong.

Empowerment, Education, and Reframing

Ik pleit er niet voor dat als je eenmaal een psychische medicatie krijgt voorgeschreven voor een psychische aandoening – dit omvat 1 op de 6 Amerikanen! – je moet het levenslang blijven gebruiken. Een onderzoek uit 2017 onder 250 volwassenen die probeerden te stoppen met het gebruik van ten minste één psychisch medicijn, toonde aan dat 54% met succes in staat was om te titreren en ten minste een jaar van het medicijn af te blijven met weinig incidentie van terugval of ziekenhuisopname.3 Ongeveer 70% van die respondenten had hun medicijnen ten minste 10 jaar gebruikt! De redenen die mensen gaven voor het stoppen met hun medicijnen waren onder andere angst voor gezondheidsrisico’s en bijwerkingen van langdurig gebruik.

Ik ben me er ook van bewust dat psychiaters vaak te snel medicijnen aanbieden, zonder de patiënt ook sterk aan te raden om tegelijkertijd therapie te volgen om te helpen met emotionele problemen. Dit is op zijn best kortzichtig. Het gebruik van medicijnen alleen kan de duur en soms de intensiteit van problemen zoals depressie en acute angsten verlengen. Het is alsof je een pleister op een snee plakt zonder de wond schoon te maken.

Het is van essentieel belang dat je een team voor geestelijke gezondheidszorg hebt dat je gevoelens en angsten respecteert en met je samenwerkt op een coöperatieve, in plaats van controlerende of neerbuigende manier.

Het is evenzeer van essentieel belang dat je wordt voorgelicht over je geestelijke ziekte en de beste manieren om ermee om te gaan. Dit omvat kennis over de medicijnen die u neemt. Wat zijn de bijwerkingen en mogelijke risico’s op lange termijn? Gebruikt u de juiste medicatie of is er een alternatief dat beter voor u zou kunnen werken? Is het haalbaar om te titreren en uw chemische afhankelijkheid te beëindigen? Waarschuwing: dit is niet het moment om ook psychotherapie te beëindigen.

Tayla Miron-Schatz, PhD, CEO van CureMyWay, een op wetenschap gebaseerd adviesbureau gericht op het stimuleren van gedragsverandering bij patiënten, consumenten en zorgverleners, merkt op dat veel mensen hun psychische medicijnen zien als een “herinnering dat ze ziek zijn.” Ze stelt voor dat ze dit denkpatroon “herkaderen” en de mantra veranderen van, “Ik neem Abilify en Effexor omdat ik beschadigd ben” in iets als, “Ik neem Abilify en Effexor omdat ik een persoon ben die zorgt voor wat er moet gebeuren.”

Als je een chronische lichamelijke ziekte hebt, is het twijfelachtig of je elke dag blij bent met het innemen van medicijnen, maar het heeft waarschijnlijk geen invloed op je zelfbeeld en je neemt ze zoals voorgeschreven. Hopelijk kan iemand die psychische medicijnen slikt die situatie op precies dezelfde manier bekijken.

*Namen en identificerende details zijn veranderd