1. Brontosaurus

Tak jest, go-to dinozaur popkultury nigdy nie istniał.

Jak coś takiego mogło się stać? Cóż, zasadniczo, paleontolodzy to dupki.

Dobrze, dobrze. Może i nie. Ale na przełomie XIX i XX wieku dwóch bardzo znanych paleontologów (O.C. Marsh i Edward Drinker Cope) brało udział w grze o wysoką stawkę – opublikuj albo zgiń1 – i ścigało się w publikowaniu nowych nazw dinozaurów. W pędzie do publikacji Marsh napisał opis dinozaura, który był zgniecioną wersją dwóch dinozaurów: ciało Apatozaura, z czaszką zupełnie innego dinozaura.

Dwa lata później znaleziono ogromny szkielet dinozaura. Ten jeden Marsh nazwał Brontosaurus, a.ka. Thunder Lizard!

Niestety był to tylko wyrośnięty Apatozaur. Z właściwą mu czaszką.2

Kłopotliwe! Pierwsza nazwa to ostateczna nazwa. Według nauki.

Brontozaur gryzie kurz, ale nazwa żyje dalej w kulturze popularnej.3

2. Triceratops

Może wciąż jest nadzieja dla naszego ukochanego Triceratopsa. Nauka jest podzielona na temat tego, co dzieje się z ulubieńcem fanów, a wiele nowych odkryć naukowych pojawiło się w ostatnich latach.

Najnowsze, wydaje się, że część Tri z Triceratops, ewoluowała w czasie, sprawiając, że najwcześniejszy z Triceratopsów wygląda inaczej niż kiedyś myśleliśmy.

John Scanella i jego zespół badawczy opublikowali niedawno w PNAS pracę, w której dowodzą, że „Triceratops przeszedł od posiadania małego rogu nosowego i długiego dzioba do posiadania długiego rogu nosowego i krótszego dzioba. „4

„Oczywiście, one i tak są roślinożercami, więc choć gigantyczne, Triceratops był mniej drapieżnikiem, a bardziej… ofiarą. A te rogi? Najwyraźniej – prawie całkowicie ozdobne. Triceratopsy często były przedstawiane jako przerażające bestie walczące z T.rexem na śmierć, prawdopodobnie z powodu śladów zębów T.rexa znalezionych na ich szkieletach. Ale teraz, gdy wiemy, że T.rex scavenged tak często, jak walczył, naukowcy wierzą, że Triceratops może być posiłek post-mortem.

Niektórzy z tego kwestionują rzeczywiste istnienie niesamowitego dinozaura. Ale, wcześniejszy raport naprawdę dostał maniaków nauki wszędzie w zawrotnym tempie. W 2010 roku John Scanelle pracował z Jackiem Hornerem. Para odkryła, że możliwe jest, iż Triceratops był w rzeczywistości młodym osobnikiem większego Torosaurus. Oznaczałoby to, że rogi wyrosły w bardzo nietypowy sposób, ale nie jest to niemożliwe. Powód, dla którego nie powinniśmy panikować? Triceratops został nazwany wcześniej. Podobnie jak Brontosaurus został zidentyfikowany jako Apatosaurus, a efektem końcowym tej naukowej ekstrawagancji jest to, że Torosaurus już nie istnieje.

Więc wy wszyscy fani torozaurów, przygotujcie swoje projekty koszulek!

3. Archaeoraptor

Archeoraptor jest po prostu czystym oszustwem. National Geographic dał się całkowicie nabrać i w 1999 roku ogłosił znalezienie jednego z najwcześniejszych latających, pierzastych dinozaurów. Okazało się, że zamiast teropoda, mieli do czynienia z mieszanką starożytnego ptaka i dinozaura dromaeosaur. Nawet w czasie, gdy National Geographic był drukowany, zarówno Nature jak i Science (wiodące recenzowane czasopisma naukowe) odmówiły opublikowania „odkrycia”. Dowodząc, że choć może być ono wadliwe, proces peer review jest wciąż lepszy niż freakin’ free for all.

4. Pterozaury

Pterozaury istniały. Szybowały nad mezozoicznymi krajobrazami, szukając zdobyczy – od wielkości wróbla do pełnego samolotu. Problem w tym, że nie są dinozaurami. Nie, naprawdę. Dinozaury były prawdziwą rzeczą, zdefiniowaną jako wyewoluowanie z dwóch konkretnych kladów i wszystkie miały taką samą wyprostowaną postawę. Podczas gdy pterozaury były latającymi gadami, to po prostu nie były dinozaurami. To tak jak z Plutonem. Pluton istnieje, tylko nie jest planetą. To planeta karłowata.

5. Hadrosaurus

Hadrosaury nie są pojedynczym dinozaurem. Są one właściwie rodziną kaczodziobych dinozaurów. Podczas gdy jedna podrodzina jest pozbawiona grzebienia, druga ma grzebień przypominający rurkę, który nie pozwalał dinozaurom ani oddychać pod wodą, ani zionąć ogniem, co było solidną sugestią w tym czy innym czasie.5

Jak dotąd wszystko w porządku, prawda? Cóż, problem pojawia się, gdy weźmiemy pod uwagę, że archetypowy hadrozaur (bądź co bądź pierwszy dinozaur odkryty w Stanach Zjednoczonych) Hadrosaurus foulkii, był jedynym przedstawicielem swego rodzaju, jaki kiedykolwiek odkryto i, cóż, nie mamy jego czaszki. I, prawdopodobnie, nie wyglądał zbytnio tak, jak go wymodelowano. Naukowcy zasugerowali, że cała rodzina powinna zostać przemianowana. Ale nowe, szczegółowe badania oryginalnego szkieletu utrzymały taksonomię przy życiu. Przynajmniej przez kolejne kilka lat.

Take home message: keep your eyes peeled for more news about continuing existence of Hadrosaurs.

Featured image: /Jaroslav Moravcik

1. później nazwane Wojnami Kości

2. Błąd został dostrzeżony dość szybko. Zidentyfikowany już w 1903 i po 1938 roku Brontosaurus był rzadko używany w literaturze naukowej, ale nowa nazwa po prostu nie przyjęła się w kulturze popularnej.

3. Brinkman, P. (2006) „Bully for Apatosaurus” Endeavour, Vol. 30, Iss. 4, pp. 126-130

4. CNN

5. http://www.ucmp.berkeley.edu/diapsids/ornithischia/hadrosauria.html

.